Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
IreneuszKrzemiński
inieprzyjaznestereotypy,jakpropagandapotrafiłazmobilizowaćnnormalnych”
ludzidoagresywnychizwyczajniepodłychzachowań.Tymbardziejżeatak
nadotychczasowychkolegów,aczęstoiprzyjaciółdawałmożliwościniespo-
dziewanegoawansu…Zarazemtodoświadczenie,którepokazywałobardzo
namacalniekłamstwopropagandyistojącejzaniąideologii,nazywającejsię
częstonhumanistyczną”inpokojową”!Dyskusje,jakietoczyliśmyprzezlata,
wałkowałysprawęnideologiisocjalistycznej”isocjalizmu-formułansocja-
lizmuzludzkątwarzą”okazałasięrówniekłamliwajaktotalitarnaideologia
stalinizmu.Musiałowieleczasuminąć,abymożnabyłozacząćodróżniać
podstawoweideesocjalizmu-socjalizmujakopewnejfilozofiipolitycznej
-odsocjalizmujakoideologii.Mnietoszłoopornie.Pamiętamdokładnie,jak
przeprowadzającsiędonowegomieszkaniaw1981roku,wyrzuciłemksiążki
zlat50.Różnebroszuryagitacyjne,aleteżnnaukowe”rozprawy.Teraztrochę
tegożałuję,boprzecieżbyłbytonietylkoniezłyśladepoki,alemateriałdo
porównania,cosiędziejewPolsceobecnie.
Jednakpodejściedosocjalizmuwpozytywnysposóbmiałomiejscepóźniej,
wczasach,wydawałobysięszczególnietemuniesprzyjających,czyliwlatach
80.Wcześniejdziwiłemsię,żePawełnapisałiobroniłpracęmagisterską
owłoskimkomuniścieGramscim.Pracatazostałaopublikowanawwydaniu
książkowym,cobyłowielkimsukcesemizawszenapawałomnieszacunkiem
wobecPawła.Jednakdziwiłemsięinieraznatentematrozmawialiśmy.Lecz
socjalizmpowróciłwkontekścierozważańozmianiespołeczneji…religii.
Toostatniemożebyćzaskakujące,taksięjednakstało.
Religiabowiemzaczęłaodgrywaćcorazwiększąrolęwnaszymżyciu,
podobniejakwżyciuspołecznym.Uznawałemsięzaczłowiekaniewierzą-
cego,zaateistę,chociażnigdyzanwroga”religii.Wręczodwrotnie:odkońca
podstawówkiinteresowałmnieproblemPanaBoga.JesttenBógczygonie
ma?Takmożnabysformułowaćtoważnezagadnieniewnajprostszejformie.
ZkioskukołogdańskiegokinaTramwajarzwykupywałemnumerynZnaku”,
czasemnWięzi”,atakżeinnepismatraktująceoreligii.Pamiętamtakżenie-
kiedynamiętnedyskusje,jakietoczyłemwlatachlicealnychzmoimi-oczy-
wiście!-wierzącymikolegami,znieżyjącymjużAndrzejemKoseckimczy
WojtkiemOkońskimijegotakżejużnieżyjącymbratemJurkiem.Wlatach70.
rolaKościołakatolickiegojakowyrazicielapotrzebinawetżądańspołeczeństwa
wyraźniewzrosła.NiektórelistypasterskieEpiskopatuPolskiwyrażałytreści,
którebyływażnenietylkodlamnie,aledlacałegomegopokolenia.Religia
iKościół,wyrażającycorazsilniejideepersonalistyczne,głoszącypodstawową
wartośćosobyludzkiej,stawałysięcorazbliższe.Inicdziwnego,żestałosię
toprzedmiotemrozmówzPawłem,takżezHelenką.Iotoodkryłem,żeoni
obydwoje-aczkolwiekniespecjalniebędącosobamipraktykującymi-wierzą
wobecnośćBoga.OjciecHelenyiteśćPawła,SzymonDatner,stawałsiętakże
