Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Paweł
35
władzomiinstytucjom,alenzwykłymludziom”,abypotrafilidziałaćwswym
interesie.Chodziłoteżoto,żebydziękiwiedzysocjologicznejludziepotrafili
lepiejzrozumiećswojąwłasnąsytuacjęspołeczną,abypotrafilizrozumiećsiły
iaktorówspołecznych,którzymająnanichinaichżyciewpływ,czegobardzo
częstoniedostrzegano.Awięcuprawianieiszerzenienauki,równieżpoprzez
samobadaniesocjologiczne,byłoczymśoczywistym.Powołaniesocjologa
zawszejawiłomisię-itozPawłemdzieliliśmy-jakopowołaniedogłoś-
negomyślenia,doprezentowaniatakżewynikówróżnychbadań,dowycią-
ganiaznichwniosków-górnolotniemówiąc-obywatelskich,choćtosłowo
zaistniałownaszymsłownikucodziennymznaczniepóźniej.
Podstawowymzagadnieniembyłproblemwładzyitego,jakwładza-zwłasz-
czawładzapartii-państwa,jaklubięmówićzaJankiemStrzeleckim-wpływa
naspołeczeństwo,czylinaposzczególnychludzi.Ijakczłowiekmożezacho-
waćswąniezależność,własnąwolę-abyteżpotrafićtejwładzymówićnnie”.
Amówieniennie”byłoważne.Jednymzproblemówdoświadczonychnamoim
pierwszymrokustudiówbyłarealnośćantysemityzmu-antysemickichpostaw.
Niechodzitylkooprzeciwstawieniesięobrzydliwej,potężnejpropagandzie
antysemickiejpartii-państwawmarcu,kwietniuczymaju1968roku.Jużprzy
okazjipierwszegowiecunadziedzińcuUniwersytetuipóźniejszychzebrań
wbudynkuFilozofii(wszakwtedysocjologiabyłansekcją”nafilozofii)oka-
załosię,żeczęśćnaszychkolegów-główniepartyjnych-miałainnezdanie
natentemat.Dodziśpamiętamnamiętnądyskusjęzjednymzkolegów,który
potemzmieniałnazwisko,jakmówił,żeniemożemygonazywaćantysemitą,
bojegorodziceratowaliŻydówwczasiewojny…Jednaktoopórprzeciwko
antysemityzmowiimegalomaniinarodowejstałsięgłównymspoiwem,treścią
więzipokolenia,któresięwówczasukształtowało.
Tasprawa-spraważydowska-napewnobyławażnymczynnikiem
naszegozPawłemzbliżenia.Helenka,mojabardzobliskaprzyjaciółkazroku,
stałasiężonąPawła.Tematprzeżyć,płynącychzbycia,anaogółodkryciaprzez
młodychŻydówswegopochodzenia,byłprzezlatagorącymiciekawymtema-
tem.Wszakodkrywalioniswążydowskośćwefekciewrogich,pogardliwych
iprześmiewczychzachowańinnychPolaków-bardzoczęstorówieśników,
ukazującychswąnową,nieprzyjaznątwarz…Dlategokontaktzżydowskim
doświadczeniemtamtegoczasupogłębiałiuczyłspołecznejempatii,wrażli-
wościnamoralnąkrzywdęludziicałychgrup,niesprawiedliwietraktowa-
nych-nietylkoviainstytucje,alepoprzezstereotypy-głupieiprostackie,
stereotypydepersonalizująceludzi,którzybylizaliczanidonaznaczanychgrup
czyśrodowisk.
DoświadczenieMarca)68byłotakżewielkimdoświadczeniemnauko-
wymdlamłodychadeptówsocjologii.Nawłasneoczymogliśmysięprze-
konać,jakwwynikuzaplanowanejkampaniimedialnejożywiłysięwrogie
