Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dostępowidomonarchywywieralitakżewpływnakwestie
polityczneoznaczeniuogólnokrajowym[27].
Machinacjekrólobójcówbudziłyjednakopórzagranicą,gdyż
innekrajenaciskałynanowyrząd,abytenodciąłsięodsiatki
spiskowców.PrzodowałatuWielkaBrytania,któraodwołała
zSerbiiswegoposłapełnomocnego,zostawiającswojeposelstwo
wrękachchargéd’affairesThesigera.Ażdojesieni1905rokuwiele
symbolicznieważnychstanowiskwBelgradziebyłonadal
nieobsadzonychprzezprzedstawicieliwielkichmocarstw
europejskich,cobyłoszczególniewidocznepodczasuroczystości
odbywającychsięnadworzekrólewskim.Wewnątrzsamejarmii
zawiązałsię„kontrspisek”,któregogłównymośrodkiembyła
twierdzawmieścieNisz.StojącynajegoczelekapitanMilan
Novakovićwydałmanifestwzywającydoustąpieniazestanowisk
sześćdziesięciuośmiuwymienionychznazwiskaczołowych
królobójców.Zostałonjednakszybkoaresztowanyipomimo
wygłoszeniaodważnejmowywswejobroniesądwojskowyskazał
goijegowspólnikównaróżnewyrokiwięzienia.Kiedydwalata
późniejNovakovićwyszedłnawolność,ponowniezacząłpublicznie
krytykowaćkrólobójców,zacoznowutrafiłzakratki.Wewrześniu
1907rokuwrazzeswoimkrewniakiemzginąłwniewyjaśnionych
okolicznościachpodczasrzekomejpróbyucieczki.Tenskandal
wywołałoburzeniewparlamencieiprasieliberalnej[28].Kwestia
relacjipomiędzyarmiąiwładzącywilnąpozostałazatem
nierozwiązanapoprzewrocie1903roku,comiałowywrzeć
poważnywpływnato,wjakisposóbSerbiabędziepostępować
wobecwydarzeńroku1914.
Człowiekiem,któryprzyjąłnasiebielwiączęść
odpowiedzialnościzakierowanietątrudnąkonstelacją,był
przywódcaPartiiRadykalnejNikolaPašić.Tenwykształcony
wZurychuinżynierbyłdominującymmężemstanuwSerbii
wepoce,jakanastałapokrólobójstwie.Wlatach1904–1918stał
naczeledziesięciurządów,łączniesprawującurządpremieraprzez
dziewięćlat.Jakoczłowiek,któryzajmowałnajwyższąpozycję
naserbskiejsceniepolitycznejzarównoprzedzamachem
