Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
skłonnośćdowyrażanianawetjeszczeskrajniejszychopiniiniż
pierwotniuczestnicykonspiracji[36].Najważniejszewtym
wszystkimbyłojednakto,żeusunięciewiększościczołowych
królobójcówzżyciapublicznegozapewniłoniestrudzonemu
„Apisowi”pozycjęniekwestionowanegoliderasiatki.„Apis”zawsze
byłcentralnąpostaciąwczasieuroczystościorganizowanych
wkolejnerocznicezamachu.Należącydospiskuoficerowiezbierali
sięwtedy,żebynapićsiępiwaibawićwrestauracjiKolarac
położonejwniewielkimparkuprzyTeatrzeNarodowym,wcentrum
Belgradu.Itowłaśnie„Apis”bardziejniżktórykolwiek
zpozostałychspiskowcówpracowałnadwerbunkiem
ultranacjonalistycznienastawionychoficerów,którzymielistanowić
trzongrupywspierającejwalkęozjednoczeniewszystkichSerbów
przyużyciuwszelkichdostępnychśrodków.
MAPYMENTALNE
Podstawąidei„zjednoczeniawszystkichSerbów”byłduchowy
obrazSerbii,którymiałniewielewspólnegozfaktycznąmapą
politycznąBałkanównaprzełomieXIXiXXwieku.Swój
najbardziejwpływowywyrazpolitycznyznalazłaonawtajnym
memorialesporządzonymw1844rokuprzezówczesnegoministra
sprawwewnętrznychSerbiiIlijęGarašaninadlaksięciaAleksandra
Karadziordziewicza.Wdokumencietym,którypojego
upublicznieniuw1906rokustałsięznanyjako„Načertanije”(ze
staroserbskiegonáčrt,popolsku„szkic”),Garašaninnakreślił
„ProgramkrajowejizagranicznejpolitykiSerbii”.Trudnoprzecenić
wpływ,jakitendokumentwywarłnapokoleniaserbskichpolityków
ipatriotów,gdyżrychłostałsięonprawdziwymfundamentem
programowymserbskiegonacjonalizmu[2*].Garašaninrozpoczynał
swójmemoriałuwagą,żeSerbiajest„mała,leczniemożetaka
pozostać”[37].Jakprzekonywał,pierwszymprzykazaniemserbskiej
politykimusibyć„zasadajednościnarodowej”,przezcorozumiał
zjednoczeniewszystkichSerbówwgranicachpaństwaserbskiego.
„Tam,gdzieżyjeSerb,tamjestSerbia”–stwierdzał.Historyczny
modeldlatejekspansywnejwizjiserbskiejpaństwowościstanowiło
