Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
–wmłodościprzetłumaczyłnawetnaserbskijegodzieło
Owolności–byłzachęcającydlatych,którzymieliskłonności
liberalne.
JeszczebardziejuspokajającabyłaodezwaPiotradonarodu
wygłoszonazarazpojegopowrociezzesłania,wktórejzapewniał,
żezamierzapanowaćtak,jakprzystałona„prawdziwie
konstytucyjnegokrólaSerbii”[20].Tymsamymkrólestwostałosię
autentycznąmonarchiąparlamentarną,wktórejwładcapanował,ale
nierządził.Fakt,żewczasieprzewrotuzamordowanorównież
premieraCincara-Markovicia,którybyłfaworytemAleksandra
ijednocześniezwolennikiemrepresyjnejpolityki,stanowiłwyraźny
sygnał,żewładzapolitycznabędzieodtądzależnaodpoparcia
społecznegoipowiązańpartyjnych,anieoddobrejwolikorony.
Partiepolitycznemogłyprowadzićswądziałalnośćbezobawyprzed
represjami.Prasazostaławreszcieuwolnionaodcenzury,którabyła
normązapanowaniaObrenowiczów.Pojawiłasięperspektywa,
żeotowreszciekrajowapolitykabędziebardziejwyczulona
napotrzebyspołeczneibardziejdostrojonadoopiniipublicznej.
Serbiastanęłanaprogunowejepokiwswojejhistorii
politycznej[21].
Chociażprzewrót1903rokurozwiązałpewnestareproblemy,
tostworzyłjednocześnienowe,którymocnozaciążą
nawydarzeniach1914roku.Przedewszystkimsiatkakonspiracyjna,
którapowstała,żebyzamordowaćrodzinękrólewską,
pozrealizowaniutegocelunieprzestałaistnieć,leczpozostała
ważnąsiłąwserbskiejpolityceiżyciupublicznym.Wskład
tymczasowegorządurewolucyjnegoutworzonegodzieńpozamachu
weszłoczterechczłonkówspisku(trzejznichzajęlistanowiska
ministrówwojny,robótpublicznychorazgospodarki)orazsześciu
politykówpartyjnych.„Apis”,którywciążleczyłrany,otrzymał
formalnepodziękowaniaodSkupsztinyzato,czegodokonał,
izostałuznanyzabohateranarodowego.Fakt,iżnowyreżim
zawdzięczałswojeistnieniekrwawemudziełuspiskowców,istrach
przedtym,doczegojeszczemogłabyćzdolnaichsiatka,sprawiały,
żetrudnobyłootwarciekrytykowaćrząd.Dziesięćdnipozamachu
