Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
LewGumilowiAleksanderDugin
Swoistymłącznikiemmiędzyeurazjatyzmemmiędzywojennymawspółczes-
nościąrosyjskąmógłokazaćsięLewGumilow.Wewzmiankowanymwyżejpiśmie
nНачала”ukazałsięwywiadztymuczonym,wyraźniewiążącyjegodziałalność
naukowązintelektualnymprofilemPiotraSawickiego.Gumilowjednakniepoja-
wiłsięnagleizupełnieznikąd.Historykten,mimoniezwykletrudnegolosu−lat
prześladowańiizolacji,wszystkieswekoncepcjesformułowałwRosjibolszewickiej.
Topostaćwręczsymboliczna,którejdorobekjednakzostałpowszechniepoznany
idostrzeżonydopierowmomencieupadkuZSRR.MimorepresjireżimuGumilow
byłznanąpostaciąwśrodowiskachakademickichówczesnejRosji,znanąprzede
wszystkimzeswoichoryginalnychpracdotyczącychhistoriiAzjiCentralnej8iautor-
skiejteoriietnogenezy.Towłaśnieetnologiauczyniłagopopularnymjeszczeprzed
upadkiemZSRR.W1989rokuGumilowamoglipoznaćwidzowieleningradzkiej
telewizji,oglądającywprogramieЗеркалоzarejestrowanewykładyuczonegozza-
kresuetnografii.DlaZSRRbyłtotrudnyczas,jeślichodziokwestienarodowościo-
we;rozgorzałykonfliktyetniczneniemalwkażdympunkciekraju,zeszczególnym
natężeniemwGórskimKarabachu,równieniespokojnabyłaAzjaCentralna9.Wy-
kładyGumilowa,opisująceskomplikowanekwestieetniczne,wpewnymsensieob-
jaśniałyzaistniałąnaterytoriumZSRRniełatwąsytuację.Dopierojednakpośmierci
uczonegowpaździerniku1992roku,jużpoupadkuZSRR,praceGumilowazaczęły
zapełniaćksięgarskiepółki,atendencjatautrzymujesięnadal10.
Okazałosię,żeatmosferarozpaduZSRRiideologicznychsporówsprzyjarewi-
talizacji,niektórychprzynajmniej,założeńeurazjatyzmu.WprzypadkuLwaGumi-
lowabyłotoraczejcośwrodzajuodkrycia−uczonyzmarłprzecieżw1992roku,ale
pozostawiłposobieogromnydorobek,wktóregotreścidopieropopewnymczasie
zaczętowidziećtakżeeurazjatyckiewątki.Dalej,jużpozawpływemuczonego,poto-
czyłasięczytelniczaiwydawniczafalapopularnościtegohistoryka11.
Eurazjatyzm,mimośmierciLwaGumilowa,nieodszedłwRosjiwzapomnienie.
Najbardziejdziśznaczącymiostrozabiegającymouwagęspołecznąmyślicielem,
szymideologiemeurazjatyzmujestA.Dugin,inspirowanymyśląMichaiłaAgurskiego.Zob.A.Walicki,
Ointeligencji,liberalizmachioRosji,Kraków2007,s.328-331.
8JakoznawcaludówkoczowniczychistepowychGumilowzyskałpopularnośćtakżewPolscewla-
tach70.
9CentrumnajkrwawszychwydarzeństałasięKotlinaFergańska,niezwyklegęstozaludnionaipo-
dzielonamiędzykilkarepublikcentralnoazjatyckich.Wiosną1989roku(maj-czerwiec)doszłotamdo
krwawychzajśćnatleetnicznymmiędzyTurkamimeschetyńskimiaUzbekami.
10W2010rokutekstyGumilowadoczekałysięzbiorowegoośmiotomowegowydanianakładem
wydawnictwaAST.Ideehistorykawydająsięnatyleatrakcyjnedlawspółczesnychodbiorców,żeprace
cieszącesięnajwiększąpopularnościąpostanowionozdigitalizowaćiwydaćwpostaciaudiobooków
znagraniamimp3.Dotyczytotrzechtekstów:OтРусикРоссии,КонецивновьначалоorazЭтнос-
фера:историялюдейиисторияприроды.
11PraceLwaGumilowawydajedziśwRosjikilkawydawnictwwswoichwłasnychseriach:oficyna
ASTwseriachnКлассическаямысль”oraznИсторическаябиблиотека”
,wydawnictwoAlgorytm
wseriinTайнаЛьваГумилева”
,wydawnictwoKristallwseriinВехиистории”
,atakżewydawnictwo
Ajris-PresswseriinБиблиотекаисторииикультуры”
.Przyjmująckomercyjnycharakterpublikacji,
którezeswejdefinicjipowinnyprzynosićdochód,liczbaedycjijestimponująca.
