Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PowróteurazjatyzmudoRosji
9
ZSRRwodnowionejformule5.PostradzieckaRosja,któraparadoksalniejakojedna
zpierwszychogłosiładeklaracjęniepodległości,celebrowanądziśwpostaciświęta
państwowego12czerwca,otworzyłasięnarekonstrukcjęideinajczęściejświadczą-
cychnarzeczjejsamobytności,niebaczącnato,żewwieluznichznajdująsiętakże
te,któresamobytnośćrozumiejąwkategoriachholistycznychczywręczmaksyma-
listycznych.Próbawyjaśnieniatychzawiłościniemogłaobejśćsiętakżebezzwró-
ceniauwaginaczynnikietniczneigeograficzne,anatychelementachskupialiswą
uwagęklasycymyślieurazjatyckiej.
EmigracyjnyeurazjatyzmbyłodkrywanywRosjistopniowo.Zanimzaczęłysię
ukazywaćmonograficznewydaniaposzczególnychideologówruchu,dorąkrosyj-
skichczytelnikówtrafiływydawnictwazbiorowe.Pierwsząznaczącąpublikacją,
któraprzybliżałaeurazjatyzmwRosji,był4.numermoskiewskiegoreligijno-filo-
zoficznegopismanНачала”z1992roku.Pojawiłosiętukilkatekstówpoświęco-
nycheurazjatom,atakżetłumaczenierozdziałumonografiiOttoBossazajmującej
siętymtematemorazznakomicieopracowanabibliografiadziełtwórcównurtu
eurazjatyckiego:począwszyodmniejznanychNikołajaAlieksiejewa,Władimira
Iljina,GieorgijaWiernadskiego,LwaKarsawina,ażpoPiotraSawickiego,Piotra
SuwczyńskiegoiNikołajaTrubieckiego.Kolejnymważnymkrokiemnadrodzedo
rozpropagowaniaideieurazjatyckiejwpostsowieckiejRosjibyławydanaw1993
rokuantologiawseriinРусскиеисточникисовременнойсоциальнойфилосо-
фии”
.PracapodtytułemРоссиямеждуЕвропойиАзией:Евразийскийсоблазн6
porazpierwszywRosjiprezentowałanajważniejszetekstypublicystyczneNikołaja
Trubieckiego,PiotraSawickiego,NikołajaAlieksiejewa.Wzbiorzetymznalazłysię
takżetekstyznakomitychkrytykóweurazjatyzmu-NikołajaBierdiajewa,Gieorgija
Florowskiego,PawłaFiedotowa.
Rosjaotworzyłasięnaeurazjatyzmwjegoróżnychaspektach.Lekturacoraz
większejliczbydziełeurazjatów,rozwójwiedzyhistorycznejibieżącewydarzenia
wRosjipobudziłylicznychintelektualistówdohistoriozoficznejdyskusjinatemat
samobytnościRosjiorazazjatyckiegoczynnikawjejtradycji.Wmniejszymlub
większymstopniuideeeurazjatyckie,lubwyraźnewątkisprzyjająceeurazjatyzmowi,
pojawiałysięwpublikacjachpolitologówihistoryków.Donajciekawszychzaliczyć
możnazmarłychw2001rokuhistorykaWadimaKożynowaipolitologaAleksandra
Panarina,atakżeSiergiejaKara-Murzę.Niewątpliwiejednaknieodegralioniinie
odgrywajątakznaczącejroliwnawiązaniudointelektualnejtradycjieurazjatyckiej
wpostsowieckiejRosji,jakąnależyprzypisaćhistorykowiLwuGumilowowioraz
filozofowiipolitologowiAleksandrowiDuginowi7.
5WRosyjskiejSocjalistycznejRepubliceRadzieckiej71,3%głosującychopowiedziałosięzautrzy-
maniemZSRR.Patrz:OбитогахреферендумаСССР
,состоявшегося17марта1991года(Изсо-
общенияЦентральнойкомиссииреферендумаСССР),nИзвестия”
,27марта1991.
6РоссиямеждуЕвропойиАзией:Евразийскийсоблазн.Антлолгия,ред.Л.Новикова,
И.Сиземская,Наука,Москва1993.
7NaobanazwiskazwracauwagęznawcamyślirosyjskiejAndrzejWalicki.WrozmowiezJ.Zaden-
ckimw1999rokupodkreśla,żetekstyLwaGumilowacechujehistoriozofcznypesymizm,anajciekaw-
