Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ciałowkulturze
21
samośćrównieżjest„rozumna”wtymsensie,żeopierasięnaintelekcie,poznaniu,
rozumie,wiedzyczłowiekaonimsamymioświecie.Duchaodczasówśw.Augusty-
naiśw.Tomaszauznajesięzafenomendecydującyospołecznej,kulturowejiindy-
widualnejtożsamościczłowieka.Emanacjątego„Ducha”jestduszaludzka,będąca
częściąboskiej,nadprzyrodzonejsubstancji.
Deistyczna,idealistycznaiteologicznakoncepcjatożsamościopierasięnazjawi-
skupredestynacji,koncepcjiduszyludzkiej,dualizmuciałaiducha,materiiiidei,na
eschatologiizbawieniainapanlogicznejkosmologii.Wedługtejostatniejjesteśmy
jedynieczęściąwielkiejmacierzy,heglowskiego„DuchaAbsolutnego”,hinduskiej
„nirwany”,chrześcijańskiego„raju”.Zdaniemwieluwspółczesnychhumanistów
duchowośćjesttymelementemtożsamości,któryzostałzaniedbany,zepchniętydo
kategoriizjawiskdrugorzędnych,zlekceważonyprzezracjonalniemyślącychidzia-
łającychuczonych.
Kulturowedoświadczeniecielesności
Różnicekulturowedotycząrozmaitych,równieżbiologicznieifizyczniezdetermi-
nowanychcechwygląduczłowieka.Takimielementamiróżnorodnościkulturowej
isposobamiprzystosowaniasiędowarunkówśrodowiskowychsąwłosyorazko-
lorskóry.Gęste,skręcone,wręcz„sfilcowane”włosystanowiąwyróżnikludziza-
mieszkującychrejonytropikalne.Chroniąoneprzedostrymsłońcem,podobniejak
ciemnykolorskórypowstałynaskutekwyzwalaniasiędużychilościmelaninypod
wpływempermanentnegodziałaniapromienisłonecznych.Opalenizna,brązowyczy
czarnykolorskóryjestsposobemprzystosowaniasiędowarunkówklimatycznych,
aniekulturowouwarunkowanymatrybutemjednostekicałychgruprasowych.Opa-
leniznabyłabardzoniepopularna,niemodna,wręczzakazanawśrodowiskachbia-
łychwłaścicieliniewolnikówczyarystokracjieuropejskiej.Kojarzonojązczymś
plebejskim,barbarzyńskim.Niechęćdoekspozycjinapromieniesłonecznewśród
członkówuprzywilejowanychwarstwspołecznychwynikałanietylkozchęciod-
różnieniasięodczarnychniewolników,aletakżezpowodówreligijnychalbowręcz
zmody.Modatojedenzwielkichkulturowychfenomenówwpływającychnazacho-
waniaczłonkównietylkojednej,alewielugrupkulturowych.Obecnieopalenizna
jestatrakcyjnaipożądanajakowskaźnikzdrowia,urodyorazmodnegowyglądu.
Opaleniznęzdobywasięnietylkopoprzezprzebywanienasłońcu,lecztakże–coraz
częściej–dziękizabiegomkosmetycznym,kremominaświetlaniusztucznymświat-
łemlampultrafioletowych.
Różnicerasowesąjednąznajwcześniejszych,najgłębszychinajtrwalszychprzy-
czynodrębnościkulturowej.Poszczególnerasyrozwijałysięprzezdługiestulecia
wwarunkachizolacji.Wzrostnatężeniainterakcjimiędzyrasowychnastąpiłdopiero
wepocenowożytnej,podopłynięciueuropejskichżeglarzydoAmerykiiAfryki,
podczaseksploracjitychkontynentów.WwynikuekspansjikolonialnejwAmery-
ce,opróczIndianibiałychosadników,pojawilisięmasowoafrykańscyniewolnicy.
Tetrzywielkierasyokreśliłynadługonaturęstosunkówmiędzyrasowychwobu
