Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ływwydarzeniachwPrusachWschodnich.Pierwszelatapoplebiscycieprzeprowa-
dzonymnaWarmii,MazurachiPowiślu,byłyokresemintensywnejdziałalności
narodowejpolskiejludnościautochtonicznej.Jejanimatoramibyływprzeważającej
mierzepolskieplacówkikonsularnedziałającewKrólewcu,OlsztynieiKwidzy-
nie.Władzeniemieckiedostrzegałytęzależność.Wocenierządupruskiego
z1922r.KonsulatRPwOlsztynienpełniłnietylkofunkcjeprzedstawicielstwapol-
skiego,alejednocześniebyłcentralnymośrodkiemżyciapolskiego,promieniującym
nacałąludnośćautochtoniczną.[...]Wobectegodalszarozbudowakonsulatów
polskich,aszczególniewPrusach,jestcałkowicieniepożądana”12.Wewrześniu
1922r.,wpiśmiedoniemieckiegoMinisterstwaSprawWewnętrznych,Urząd
SprawZagranicznych(AA)donosił,żepolskiekonsulatystanowiąniebezpieczeń-
stwodlaPrusWschodnich,którymgrozipokojowapenetracjazestronypolskiej13.
Dnia30września1922r.pruskiministerprzemysłuihandludoniósłnadprezyden-
towiprowincjipomorskiejwściśletajnympiśmie,żerządpolskizamierzazorgani-
zowaćwPrusachtrzynoweplacówkikonsularne,amianowicieagencjewSzczeci-
nie,EłkuiElblągu14.Władzeniemieckieobawiałysięnietylkoożywieniaakcji
polskiejwPrusachWschodnich,aleirozwinięciajejnaPomorzeZachodnie,czego
forpocztąmiałabyćplacówkaszczecińska.Wobectychnowychuwarunkowańpoli-
tycznychwładzeprowincjipomorskiejstarałysięwszelkimisposobamiuniemożli-
wićpowstanietegourzędu.Przyjętotaktykępostępowania,którąsugerowałpruski
ministerprzemysłuihandlupisząc,iżwładzelokalnepowinnynprzeszkadzać
wwynajęciulubkupniepomieszczeńnaurządzeniebiur”.Zaleceniatebyłyprze-
strzeganezcałymniemieckimpoczuciemobowiązku15.Wlatach1923-1924urzęd-
nikompolskimnieudałosięwSzczecinieznaleźćlokalu,pozwalającegonaotwar-
cieagencjiwramachskromnychfunduszybędącychwdyspozycjiwicekonsulatu
wPile.
Pomimotychtrudnościwstrukturachpilskiejplacówkistopniowopostępowały
pracenaduruchomieniemagencjikonsularnejwSzczecinie.Pierwszymkrokiem
byłowprowadzeniezdniem1stycznia1924r.odrębnegodziennikairejestruczyn-
nościkonsularnychdlasprawprowincjipomorskiej.Umożliwiłotoorientacjęcodo
ilościirodzajupracprzypadającychnaprzyszłyokręgagencjiorazzestawieniena
tejpodstawieplanubudżetowegona1925r.,odpowiadającegopotrzebomnowej
placówki.Wramachtychprzygotowań1lipca1924r.W.Kolankowskizostaławan-
sowanynastanowiskowicekonsula16.Wdalszejkolejnościpoczynionostarania
celemuzyskaniawSzczecinieodpowiedniegolokaluodwładzniemieckich.Te
jednakodpowiedziałyodmownie,motywująctofaktem,żenieotrzymałyodwładz
centralnychzawiadomienia,iżpolskaplacówkamabyćwSzczecinieuruchomiona.
1111111
12B.Drewniak,A.Poniatowska,op.cit.,s.57.
13Pismoz6.09.1922r.(M.Szostakowska,op.cit.,s.16).
14B.Drewniak,A.Poniatowska,op.cit.,s.57.
15Tamże,s.57-58.
16RocznikSłużbyZagranicznejRzeczypospolitejPolskiejwedługstanuna1kwietnia1933r.,
Warszawa1933,s.38(dalej:RocznikSZRP1933);AAN,KonsulatRPwSzczecinie1921-1939
(dalej:KS),sygn.182,RocznyRaportAdministracyjnyAgencjiKonsularnejRPwSzczecinie
za1925r.(dalej:RRA1925).
23
