Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćI
jakoatrybutowiosobywreligiikatolickiej.Wartowtymmiejscudodać,
żezestawienieobupojęć(atakżeich-przybliżonych-odpowiedników
winnychjęzykach,por.Wierzbicka1999)wydobywaipodkreślaprzyczy-
nyróżnicwludzkichpostawachiżyciowychaspiracjach,niestarającsię
jednakkonstruowaćdlaobuwspólnotjęzykowychumitycznegocharakteru
narodowego”(Bartmiński2009:211).
Nawetpobieżnespojrzenienaangielskiodpowiedniksud’byilosuujaw-
niazasadniczeróżnice:Ialwayswantedtobeincontrolofmyfate,powiada
internetowysłownikDIKI:
jakoczęstezwiązkifrazeologicznesłownikiwymieniajątakiezwroty,jakche-
atfate,temptfate,twist/quirkoffate,meetthefateczybewrongedbyfate.
Fatejestitymrazemantropomorfizowany,alejesttoosoba,którawprawdzie
maswojekaprysyimożenasskrzywdzić,alektórąmożnaoszukać,skusić,
lubsięzniązmierzyćtwarząwtwarz.
Studiumprzypadku:słowiańskadusza
Poniższymrozważaniomnatematsłowiańskiejduszyprzyświecaoczywi-
ściegwiazdadwojgaprzywołanychpowyżejwybitnychetnolingwistów,ale
bezpośrednieźródłoinspiracjiokazałosięmniejgłębokie:byłatopopro-
stupraktycznapotrzebazdesperowanegotłumacza.
SłowiańskaduszatotytułjednegozkoncertówAloszyAwdiejewa,inny
nazywałsięCograwsłowiańskiejduszy,afrazasłowiańskaduszaprzewi-
jasięprzeztekstywieluwykonywanychpodczastychkoncertówutworów.
Tam,gdzieniewystępujenapowierzchniwyrażeń,prześwitujepodtąpo-
wierzchniąjakomniejlubbardziejwyrazistetło.Zarównoobraz,jakijego
tłointeresująoczywiściecudzoziemców,istądprośbyoprzekład-wszcze-
gólnościnajęzykangielski,narzeczeglobalnejwioski.Siłąrzeczysłowiańska
duszamożesięwięcstaćprzedmiotemtranslatorskichzmagańiposzuki-
wań.Alewzderzeniuzangielszczyznąokazujesiępoprostunieprzekładal-
na.Tłumacz-praktykmógłbyzałamaćręce.Tłumacz-językoznawcachciałby
natomiastzapytać:dlaczego?Dalszaczęśćtegoesejujestpróbąodpowiedzi.
Wposzukiwaniunaiwnejdefinicjisięgnęłamdointernetowegobloga:
słowiańskaduszato,zdaniemanonimowejblogerki,urzewność,momenta-
mimelancholia,tęsknota,aletakżeoryginalnepięknoiogień,wtedygdy
jestpotrzebny”(http://www.zaginiona-biblioteka.pl/viewtopic.php?t=1560).
Czyli,przywołująctekstzdziedzinyuprofesjonalnej”etnolingwistyki,to
uanarchistyczn[a](izarazemfatalistyczn[a])dusz[a]rosyjsk[a]”zdefinicji
38
