Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Właściwośćiskładsądu
Art.25
niestanowiłyosobnegoprzestępstwa(np.art.148§5k.k.-przygotowaniedozabójstwaczyteż
art.148ak.k.-zabójstwonazlecenie).Zmianywtreściart.25k.p.k.wejdąwżycie1.10.2023r.
2.Szczególnąwagęsprawy,wrozumieniuart.25§2k.p.k.,należyłączyćbądźtozosobąoskarżo-
nego,bądźtozrodzajemzarzuconegomuprzestępstwa,przezcosprawatastajesięszczególnie
bulwersującalubteżwywołujedużeemocjewspołeczeństwiealboprowadzidoskrajnychocen,
któremogąwpływaćnanastrojespołeczne,stosunekdowładzlubporządekpubliczny.Niemoż-
najejwywodzićtylkozsamegofaktu,iżpokrzywdzonybyłlubjestosobąpełniącąważnefunkcje
publiczne.Należybowiemdodatkowowykazać,żezpowoduokreślonychzaszłości,np.szcze-
gólniebulwersującegocharakterusprawy,dużychemocji,któretowarzysząjejrozpoznaniu,czy
teżznaczeniaiwagioczekiwanegowniejrozstrzygnięcia,niezbędnejestrozpoznaniesprawy
przezsędziówodznaczającychsięwiększymzawodowymiżyciowymdoświadczeniem.Pojęcie
szczególnejzawiłościsprawynależywiązaćzsytuacjąspecjalną,ponadprzeciętną,rzadkąiwyjąt-
kową,takzfaktycznego,jakiprawnegopunktuwidzenia,wymagającąskomplikowanejoperacji
myślowej,jeślichodzioanalizęobszernegomateriałudowodowego,czyteżprzeprowadzenia
wykładniokreślonychnormprawnych,którenieznalazłydotychczasodbiciawjudykaturzeSądu
Najwyższegolubsądówapelacyjnych7.
3.Swegorodzajurozszerzeniekatalogusprawrozpoznawanychwpierwszejinstancjiwsądzieokrę-
gowymjestmożliwenamocy§2(tzw.właściwośćruchoma).Stanowionomożliwościwniosko-
waniaprzezsądrejonowywłaściwyrzeczowodorozpoznaniadanejsprawy(azatemsprawynie-
mieszczącejsięwkataloguokreślonymw§1)dosąduapelacyjnegooprzekazanietejsprawydo
rozpoznaniasądowiokręgowemu,którybędzieorzekałjakosądpierwszoinstancyjny.Możliwejest
towodniesieniudokażdegoprzestępstwa,ajedynymkryteriumdecydującymjestwzglądnaszcze-
gólnąwagęlubzawiłośćsprawy.Sądapelacyjnywydajepostanowieniewkwestiiprzekazania.
4.Paragraf3regulujewłaściwośćfunkcjonalnąsąduokręgowegojakosąduodwoławczegoodorze-
czeńizarządzeńwydanychwsądzierejonowymjakosądowipierwszejinstancji.Sądokręgowy
możeorzekaćtakżewinnychkategoriachspraw,oileprzepisszczególnyrangiustawowejprzewi-
dujejegojurysdykcjęwdanejsprawie.Naprzykładnamocyart.53pr.pras.sądokręgowyorzeka
wsprawachoczynyzabronionewskazanewart.43i44pr.pras.
5.Napodstawieustawszczególnychsądokręgowyjestwłaściwywsprawachouznaniezanieważne
orzeczeńwydanychwobecosóbrepresjonowanychzadziałalnośćnarzeczniepodległegobytu
państwapolskiego(art.2ust.1u.u.z.n.o.),wprzedmiociedopuszczeniadowoduzzeznańświad-
kakoronnego(art.5ust.1u.ś.k.)orazrozpoznaniawnioskuprokuratoraoudzielenieprzezbank
informacjistanowiącychtajemnicębankową(art.106bpr.bank.).
6.Właściwośćsądumapodstawoweznaczeniezpunktuwidzeniagwarancjiprawadosądu,każ-
dybowiemmaprawodosprawiedliwegoijawnegorozpatrzeniasprawybeznieuzasadnionej
zwłokiprzezwłaściwy,niezależny,bezstronnyiniezawisłysąd(art.45ust.1KonstytucjiRP).
Przewidzianewart.25§2k.p.k.przesłankinszczególnejwagi”inszczególnejzawiłościsprawy”
należyinterpretowaćwsposóbścisły,azatemodnosićjedosytuacjiwyjątkowejtakzfaktyczne-
go,jakiprawnegopunktuwidzenia.Niezbędnejestwykazanieinconcretonietylko,żesprawa
jestzawiła,leczrównieżżezachodziwypadekjejszczególnejzawiłości,rodzącykonkretneprob-
lemywzakresieustaleńfaktycznychczyinterpretacjiprawnej,anietylkoprzewidywaniemożli-
wościwystąpieniatakichproblemów.Worzecznictwiewskazano,żeprzesłankitemogąwynikać
zobszernościmateriałudowodowego,czasu,miejsca,okoliczności,sposobudziałaniasprawców,
kwalifikacjiprawnejczynu,jegorodzajuistopniaspołecznejszkodliwości8.
7
Zob.wyrokSAwKrakowiez12.06.2018r.,IIAKo75/18,KZS2018/6,poz.42.
8
Por.postanowienieSAwKrakowiez5.05.2017r.,IIAKo40/17,KZS2017/5,poz.56.
HannaPaluszkiewicz
95
