Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział5.Oskarżycielposiłkowy
Art.54
niuprzygotowawczym,zanimaktoskarżeniazostaniewniesionyprzezprokuratoradosądu,choć
niewcześniejniżnastąpiprzedstawieniezarzutuosobiepodejrzanej.SądNajwyższydopuszcza
dorozumianąformęoświadczenia,wskazując,żeoświadczeniepokrzywdzonegozłożonena
posiedzeniuwyrokowym,wktórymsprzeciwiłsięonwydaniuwyrokuzgodnegozwnioskiem
prokuratorazłożonymnapodstawieart.335§1k.p.k.ijednocześniestwierdził,żewdalszym
tokupostępowaniabędziedomagałsięwymierzeniakarysurowszej,nmożnauznać-woko-
licznościachkonkretnejsprawy(art.118§1k.p.k.)-zaspełniającewymógokreślonywart.343
§5k.p.k.wzw.zart.54§1k.p.k.”SądNajwyższypoglądtenwywiódłztreściart.118§1k.p.k.,
zgodniezktórymznaczenieczynnościprocesowejpodlegaoceniewedługtreścioświadczenia,
cooznacza,żeprocesoweznaczenieoświadczeniamożebyćwywiedzionetakżewsposóbkon-
kludentny.Przyoceniewtejmierzerozstrzyganietyleszatasłownaoświadczenia,ilerzeczywista
treść,stanowiącajegosedno.Stanowiskoprzeciwneraziłoby,wocenieSąduNajwyższego,nad-
miernymformalizmemiprowadziłowefekciedonaruszeniajednegozpryncypialnychcelów
postępowaniakarnego,ukierunkowanegonauwzględnienieprawniechronionychinteresów
pokrzywdzonego,realizowanychrównieżprzezudziałwpostępowaniusądowymwcharakterze
oskarżycielaposiłkowego96.
4.Złożenieprzezpokrzywdzonegooświadczeniaodziałaniuwcharakterzeoskarżycielaposił-
kowegoniewymagażadnejpozytywnejdecyzjisądu,wszczególnościwydaniapostanowienia
odopuszczeniupokrzywdzonegodoudziałuwpostępowaniuwcharakterzeoskarżycielaposił-
kowegoubocznego.Pokrzywdzonynabywauprawnieniastronywpostępowaniuprzedsądem
przezsamfaktzłożeniaoświadczenia,żebędziedziałałwcharakterzeoskarżycielaposiłkowego97.
Oświadczenietomacharakterkonstytutywnyijeśliniewystąpiąprzeszkodyformalneuniemoż-
liwiającejegoprzyjęcie,odmomentujegozłożeniapokrzywdzonystajesięstronączynnąpostę-
powaniajurysdykcyjnego98.
5.Abypokrzywdzonymógłzłożyćoświadczenieoprzystąpieniudosprawywcharakterzeoskar-
życielaposiłkowegoijednocześnieskorzystaćzprzysługującegomuuprawnienia,powinienbyć
zawiadomionyoterminierozprawyidopierowówczasjegoniestawiennictwopozwolinarozpo-
znaniesprawy99.Jeślizatembrakdowodupowiadomieniapokrzywdzonegooterminierozprawy,
powinnonastąpićjejodroczenie,albowiemrozpoczęcierozprawyiprezentacjazarzutówoskar-
żeniapozbawiłybypokrzywdzonegoprzysługującegomuuprawnieniadowystępowaniawspra-
wiewcharakterzestrony(oskarżycielaposiłkowego)wobecprzekroczeniacezurywskazanej
wprzepisiejakoostatecznytermindokonaniatejczynnościprocesowej.Należyjednakzauważyć,
żenegatywnadecyzja(oniedopuszczeniudosprawywcharakterzeoskarżycielaposiłkowego)
wymagawydaniapostanowieniaprzezsąd.Wprzypadkuzłożeniaoświadczeniaoprzystąpie-
niudosprawywcharakterzeoskarżycielaposiłkowegosądbadajedynie,czypochodzionood
uprawnionegopodmiotuorazczyzostałozłożonezzachowaniemprzewidzianegoprzezprawo
terminu.Pokrzywdzony,którypowniesieniuaktuoskarżenianieskorzystałzeswychproceso-
wychuprawnień,októrychbyłpouczony,iniezłożyłoświadczenia,żebędziedziałałwcharak-
terzeoskarżycielaposiłkowego,nienabywauprawnieństronyprocesowejmogącejjakoosoba
uprawnionawnosićm.in.środkizaskarżenia100.
6.Cofnięcieaktuoskarżeniaprzezoskarżycielapublicznegoniepozbawiauprawnieńoskarżyciela
posiłkowego,jeżeliwystępujeonwsprawieinieprowadziautomatyczniedoumorzeniapostępo-
96
Por.wyrokSNz4.02.2013r.,VKK419/12,OSNKW2013/4,poz.31,zaprobującąglosąB.Wójcickiej,
OSP2013/10,s.719.
97
Por.wyrokSAwWarszawiez1.06.2006r.,IIAKa143/06,KZS2006/10,poz.33.
98
PostanowienieSNz11.02.2004r.,IIIKK295/03,LEXnr84468.
99
WyrokSNz22.06.2001r.,IIIKKN30/01,LEXnr551134.
100
Zob.podobniepostanowienieSAwKatowicachz6.08.2008r.,IIAKz589/08,KZS2008/9,poz.77.
HannaPaluszkiewicz
173