Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział5.Oskarżycielposiłkowy
Art.53
diarnejoskarżycielaposiłkowego,comatakiskutek,żepokrzywdzony,któryprzyłączyłsiędo
postępowania,będziedziałałobokoskarżycielaposiłkowegosubsydiarnego,anieobokoskar-
życielapublicznego.Obarodzajeoskarżycieliposiłkowychbiorąudziałwpostępowaniupub-
licznoskargowym,choćoskarżycielposiłkowyubocznymożerównieżwystępowaćwsprawach
oprzestępstwaprywatnoskargowe,wprzypadkugdyprokuratornapodstawieart.60§1k.p.k.
przyłączyłsiędopostępowaniazainicjowanegoskargąprywatną.Wtakiejsytuacjioskarżyciel
prywatnyzmocyprawastajesięoskarżycielemposiłkowymubocznym,ajegoskargamacharak-
teractiodormens,jestbowiemwypartaprzezskargęoskarżycielapublicznego.
3.Worzecznictwietrafniesięakcentuje,żewpłynięcieaktuoskarżeniadosądupowoduje,iżpo-
krzywdzonytracistatusstronysensustrictoimożedziałaćtylkowtakimzakresie,najaki
pozwalająprzepisyproceduralne,np.art.341§1,art.343§2i5,art.343a§1k.p.k.Dalszejego
uczestnictwowprocesieikorzystaniezpełniprawstronyjestuzależnioneodjegowłasnejini-
cjatywyipodjęciaczynnościdouzyskaniastatusuoskarżycielaposiłkowegomogącegodziałać
obokoskarżycielapublicznegolubzamiastniego(art.53k.p.k.)92.Pokrzywdzony,którywtrakcie
postępowaniasądowegostajesięstronąpostępowaniajakooskarżycielposiłkowy,mawszyst-
kieprawastronyprocesowej,tj.prawodoskładaniawnioskówdowodowych,aktywnegobrania
udziałuwczynnościachdowodowychprzeprowadzanychwtrakcieprzewodusądowego,atakże
wnoszeniaśrodkówzaskarżenia,ztymżewtymostatnimprzypadkutylkowodniesieniudo
orzeczeńpodlegającychzaskarżeniuorazwzakresieposiadanegointeresuprawnego.
4.Warunkiemuzyskaniaprzezpokrzywdzonegoprzestępstwemstatusuoskarżycielaposiłkowego
jestzgłoszenieswojegoudziałuwtakimcharakterze93.Możetonastąpićprzezzłożeniestosow-
negooświadczenia,itozarównowformiepisemnej,jakiustnejdoprotokołu.Ustawalimituje
czaszłożeniategowniosku,stanowiąc,żenależytouczynićdorozpoczęciaprzewodusądowego
narozprawiegłównej(por.art.54§1k.p.k.).Termintenmacharakterprekluzyjnyiniemożebyć
przekroczonyaniniepodlegaprzywróceniu.
5.Pokrzywdzonyniemożewystąpićwcharakterzeoskarżycielaposiłkowegowwypadkuwystą-
pieniaprokuratorazwnioskiemoumorzeniepostępowaniazpowoduniepoczytalnościspraw-
cyiozastosowanieśrodkówzabezpieczających,nacowskazujewyraźnewyłączeniewart.354
pkt1k.p.k.
6.Uprawnienieoskarżycielaposiłkowegodoudziałuwpostępowaniusądowymwcharakterzestro-
nyniejestograniczonezewzględunaetappostępowaniasądowego.Oskarżycielposiłkowyma
więcprawodorealizowaniaswychinteresówprocesowychipodejmowaniaczynnościprzysłu-
gującychstroniepostępowaniarównieżwpostępowaniuapelacyjnym,zwszystkimiwiążącymi
sięzjegostatusemkonsekwencjamiprocesowymi.Pozbawieniegotegoprawa,polegającena
wyeliminowaniuoskarżycielaposiłkowegozudziałuwcałympostępowaniudrugoinstancyjnym,
jestrażącymnaruszeniemnietylkowskazanychprzepisów,lecztakżezasadyprowadzeniapro-
cesuzudziałemczynnychibiernychstronpostępowaniawceluumożliwieniaim-wgranicach
przyznanychuprawnień-pełnieniafunkcjiwynikającejzroliprocesowej94.
7.Każdyoskarżycielposiłkowyjestsamodzielnyidziałaniezależnieodinnychoskarżycieli,wtym
oskarżycielapublicznego.Zachowanieoskarżycielapublicznegoniemawpływunarealizację
funkcjioskarżaniaprzezoskarżycielaposiłkowego,którydziaławewłasnymimieniu,wykonu-
jącswojeprawanadanemumocąustawyiniezależneodaktywnościpozostałychoskarżycieli95.
Możezajmowaćinneniżoskarżycielpublicznystanowiskocodoocenydowodów,składaćod-
92
WyrokSAweWrocławiuz19.07.2017r.,IIAKa171/17,LEXnr2344208.
93
Por.postanowienieSNz4.09.2013r.,IIIKZ51/13,LEXnr1362624.
94
Por.wyrokSNz17.05.2001r.,IIIKKN576/98,Prok.iPr.-wkł.2002/1,poz.7.
95
K.Dudka[w:]System...,t.VI,red.C.Kulesza,s.397.
HannaPaluszkiewicz
171
