Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Art.54
DziałIII.Strony,obrońcy,pełnomocnicy,przedstawicielspołeczny,podmiotzobowiązany...
miennewnioskilubprezentowaćinnezapatrywaniaprawne.Niematakżeobowiązkuzachowa-
niabezstronnościimożewpostępowaniuprzedsądempodejmowaćtylkotakiedziałania,które
sądlaniegokorzystne(niebędącjednocześniekorzystnedlaoskarżonego).
Art.54.[Ubocznyoskarżycielposiłkowy,termin]
§1.Jeżeliaktoskarżeniawniósłoskarżycielpubliczny,pokrzywdzonymożeażdoczasuroz-
poczęciaprzewodusądowegonarozprawiegłównejzłożyćoświadczenie,żebędziedziałał
wcharakterzeoskarżycielaposiłkowego.
§2.Cofnięcieaktuoskarżeniaprzezoskarżycielapublicznegoniepozbawiauprawnień
oskarżycielaposiłkowego.Pokrzywdzony,któryuprzednioniekorzystałzuprawnieńoskar-
życielaposiłkowego,możewterminie14dniodpowiadomieniagoocofnięciuprzezoskarży-
cielapublicznegoaktuoskarżeniaoświadczyć,żeprzystępujedopostępowaniajakooskar-
życielposiłkowy.
1.Przepisnormujesposóbnabyciastatusuoskarżycielaposiłkowegoubocznegoprzezpokrzyw-
dzonego.Wsprawachzoskarżeniapublicznegowraziewniesieniaaktuoskarżeniaprzezpro-
kuratorapokrzywdzonymożeprzezzłożenieoświadczeniawtokupostępowaniaprzedsądem
przyjąćrolęstronyprocesowejczynnej,tj.oskarżycielaposiłkowegodziałającegowtympostępo-
waniuobokprokuratora.Ustawaniewymagazachowaniaspecjalnejformyoświadczenia,jednak
określaściślegranicęczasowądokonaniatejczynnościprocesowej.Przyjętaprzezustawęszata
słowna§1nakazujeinterpretowaćtenprzepisjakoodnoszącysiędosytuacji,gdypokrzywdzo-
nyskładasądowioświadczeniewoli,którenależyuznaćzakonstytutywnewswymcharakterze.
Wprzepisietymniemabowiemmowyownioskupokrzywdzonego,azatemniematakżemowy
ojegouwzględnieniualborozpatrzeniunegatywnymprzezsąd(pozasytuacją,gdyniezostały
spełnionewarunkiformalnezłożeniaoświadczenia,np.zostałprzekroczonyterminlubzłożyła
oświadczenieosobanieuprawniona).Wtymwypadkuchodzibowiemowyrażenieprzezpo-
krzywdzonegozamiaruprzyjęciastatusustronyprocesowej(utraconegowobecwniesieniaskargi
dosądu-art.299§1k.p.k.)idziałanianadalszymetapieprocesukarnegojużwpostępowaniu
przedsądemwrolioskarżycielaobokprokuratorabędącegooskarżycielempublicznym.
2.Termindozłożeniaoświadczeniaprzezpokrzywdzonegomacharakterprekluzyjny,jestonnie-
przekraczalnyinieprzywracalny.Pojegoupływieniemożnaskuteczniezłożyćoświadczenia
oprzystąpieniudosprawywcharakterzeoskarżycielaposiłkowego.Termintenjestokreślony
przezwskazaniejegokońcowejgranicy.Ustawastanowibowiem,żeupływaonzmomentem
rozpoczęciaprzewodusądowego,tzn.zchwiląrozpoczęciaprezentacjioskarżenia(przedstawie-
niazarzutówoskarżenia)przezprokuratora(art.385§1k.p.k.).Chodziprzytymorozpoczęcie
przewodusądowegowtokurozprawygłównej,aniepierwszejrozprawygłównej.Oznaczato,że
wprzypadkuuchyleniawyrokuiprzekazaniasprawydoponownegorozpoznaniasądowipierw-
szejinstancjiniezachodzipotrzebaskładaniaprzezpokrzywdzonegoponownegooświadczenia
oprzystąpieniudosprawywcharakterzeoskarżycielaposiłkowego.Nadalbowiemskutecznejest
oświadczeniewcześniejzłożoneprzezpokrzywdzonego,któryprzezfaktjegozłożeniastajesię
oskarżycielemposiłkowymzmocyprawa.Jeżelinatomiastprzypierwszymrozpoznaniusprawy
pokrzywdzonyniewystępowałwsprawiewcharakterzestrony,toprzyponownymrozpoznaniu
możestaćsięoskarżycielemposiłkowym,jeślizłożystosowneoświadczenieprzedrozpoczęciem
przewodusądowego.Analogicznypoglądnależyprzyjąćwsytuacji,gdysądprowadzirozprawę
odpoczątku,np.naskutekzmianyskładuorzekającego(zob.art.404§2k.p.k.).
3.Oświadczenieozamiarzedziałaniawcharakterzeoskarżycielaposiłkowegopokrzywdzonymoże
złożyćwdowolnejformie,tzn.zarównoustniedoprotokołurozprawy(posiedzeniawyrokowe-
go),jakiwformiepisemnej.Niemaprzeszkód,bypokrzywdzonyzłożyłjejeszczewpostępowa-
172
HannaPaluszkiewicz
