Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowa
zaskarżeniawyznaczałynatomiastuznawanekoncepcjedoktrynalne,mające
takżesilnezakotwiczenieterytorialne;wkrajachgermańskichipozostają-
cychpodichwpływemfunkcjonowałsystemrewizyjny,natomiastweFrancji
ikrajach,wktórychzadomowiłsięKodeksNapoleona,obowiązywałsystem
kasacyjny.
II.
WPolsceroku1918,naproguIIRzeczpospolitej,obowiązywałyodziedziczone
pozaborcachczterysystemypostępowaniasądowegowsprawachcywilnych.
Rosyjskaustawapostępowaniacywilnegozdnia20listopada1864r.(tomXVI
cz.IZwoduPraw),przesyconapierwiastkiemprawafrancuskiego,obejmowała
postępowaniewsprawachspornychiniespornych,łączącharmonijniezasadę
kontradyktoryjnościzelementamiinstrukcyjności,wzakresieśrodkówodwo-
ławczychprzewidującapelacjęorazkasację,funkcjonującąjakośrodeknadzwy-
czajny,obokrestytucjiitzw.opozycjitrzeciego.Procedurarosyjska,mającamoc
naterenieKrólestwaPolskiegood1875r.,czerpaławielerozwiązańinstytucjonal-
nychzfrancuskiegokodeksupostępowaniacywilnegoz1806r.,obowiązującego
naziemiachpolskichod1808r.wrazzKodeksemNapoleona.
Naobszarzezaborupruskiegoobowiązywałaustawaopostępowaniucywil-
nymzdnia30stycznia1877r.,normującazarównopostępowaniewsprawach
spornych,jakiwsprawachegzekucyjnych(zwyjątkiemzarząduprzymusowego
ilicytacjinieruchomości),azesprawniespornychtylkosprawyoubezwłasno-
wolnienieoraztzw.postępowaniewywoławcze.Procesemrządziłaniepodziel-
niezasadakontradyktoryjności,praktyczniebezjakichkolwiekkoncesjinarzecz
zasadyinkwizycyjności.Środkiemprzeciwkoorzeczeniombyłoodwołanieoraz
rewizjaprzysługującaodwyrokówsądówapelacyjnych.
Aktemprawnymregulującympostępowaniecywilnenatereniezaboru
austriackiegobyłaustawaopostępowaniusądowymwcywilnychsprawach
spornychzdnia1sierpnia1895r.,tzw.procedurakleinowska
1
,obowiązującaod
dnia1stycznia1898r.Towarzyszyłajejustawaustrojowazdnia1sierpnia1895r.
owykonywaniusądownictwaiwłaściwościsądówzwyczajnychwsprawach
cywilnych,zwanaUNormąJurysdykcyjną”
,zawierającatakżeprzepisydoty-
czącesprawniespornych,zwłaszczazzakresuwłaściwościsądów.Procedurze
Ukleinowskiej”przyświecałamyśl,żeprocescywilnysłużynietylkoprywatnym
interesomstron,alerównieżdobruogólnemu(publicznemu),toteżzasadakon-
tradyktoryjnościkorygowanabyławdużymstopniuelementamiinstrukcyjnymi.
Osnowęsystemuzaskarżaniaorzeczeńwprocedurzeaustriackiejstanowiło
odwołanie,przysługująceodwyrokówsądówpierwszejinstancji,orazrewizjaod
wyrokówsądówodwoławczych,uzupełnianerekursemizażaleniem.
Czwartymsystemempostępowaniacywilnego,mającymniewielkieznacze-
nie,byławywodzącasięzeźródełgermańskichprocedurawęgierska,obowiązu-
jącaszczątkowonaterenachSpiszuiOrawy.
1
OdnazwiskaFranciszkaKleina,profesoraUniwersytetuWiedeńskiego,rzecznikaiorędownika
reformypostępowaniacywilnego.
32