Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AnnaTatarkiewicz
Uniwersytetim.AdamaMickiewiczawPoznaniu
KonkubinacesarzaWespazjana—
Paeneiustaeuxorisloco1
P
otym,żekonkubinatbyłwRzymiezjawiskiemraczejczęstym,żebyniepowiedzieć—
ojęcieconcubinaodnajdujemywrzymskichźródłachprawniczychwkilkudzie-
sięciumiejscach2.Występujeonorównieżwdziełachliterackich3oraznawielu
inskrypcjachnagrobnych.Częstotliwośćjegopojawianiasięmożeświadczyć
powszechnym4.
AleksandraPaczkowskazwracauwagę,żepomimodośćprecyzyjnejterminologii,
Rzymianieniepozostawilidefinicjisensustrictokonkubinatuidoprzedstawieniaisto-
tytejinstytucjiniezbędnejestrozpatrywaniejejnagrunciezwiązkówinnegorodzaju,
przedewszystkim—rzeczjasna—małżeństwa.Najważniejsząróżnicąpomiędzy
małżeństwemakonkubinatemstanowiłbrakupartnerówaffectiomaritalis,czyliwoli
pożyciawzwiązkumałżeńskim5.DoczasówAugustakonkubinatstanowiłwłaściwie
stanprawnieobojętny.Jegopopularnośćwtymokresiespowodowanabyłanajpraw-
1SUET.:Vesp.,3,3.
2Określenieconcubinaniebyłojednakjedynymfunkcjonującymwprawierzymskim,źródławskazują
równieżinne,takiejak:paelexczyamica.A.PACZKOWSKA:Terminologiazwiązanazinstytucjąkonkubi-
natuwprawierzymskim.Interpretacjawybranychpojęć.nStudiaPrawnoustrojowe”2007,7,s.189—202;
R.FRIEDL:DerKonkubinatimkaiserzeitlichenRomvonAugustusbisSeptimiusSeverus.Stuttgart1996,
s.125in.;znaczenieterminów:concuboorazconcumbowjęzykupolskimpodaje:J.SONDEL:Słownik
łacińsko-polskidlaprawnikówihistoryków.Kraków1997.
3Wzmiankinatematkonkubinatuznajdujemym.in.uApulejusza(Met.,8,26),Cycerona(ProCl.,
70),Katullusa(61,132),Kwintyliana(Inst.,1,2,8),Marcjalisa(6,22,1;12,49,4),Pliniusza(NH.,8,44,
1),Sallustiusza(Jugurt.,5)czySwetoniusza(Galba,22):A.PACZKOWSKA:Aktualnystanbadańnad
problematykąkonkubinatuwprawierzymskim.nGdańskieStudiaPrawnicze”2005,14,s.845.
4Dalszaliteratura:A.PACZKOWSKA:Aktualnystanbadańnadproblematykąkonkubinatu…,s.845—
849;EADEM:Terminologiazwiązanazinstytucjąkonkubinatuwprawierzymskim…,s.189—202.
5EADEM:Wymogiistnieniakonkubinatuwprawierzymskim.nGdańskieStudiaPrawnicze”2006,15,
s.109—125.
