Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Prawoliczbyiprawoentropii…
13
jestliczbą.Liczbajestwewszystkim”diagnozowałnowoczesność
Baudelaire7,czyniącaluzjędofundamentalnejzasadypitagoreizmu,
choćzapewnemiałświadomośćróżnicypomiędzysensempitagorej-
skiejzłotejliczbyanowoczesnymprocesempermanentnegomnożenia
siębytów,któregoniejestjużwstaniepohamowaćżadnaubrzytwa
Ockhama”.WyjątkowośćBaudelairejapolegałanatym,żemimojego
nikłychzdolnościprzystosowawczychrzeczywistośćtanieprzerażała
go,szukałwniej,jeśliniesensuiwartości,toprzynajmniejzmysłowej
iintelektualnejsatysfakcji.OdwołującsiędoCzłowiekatłumuEdgara
AllanaPoe,zauważał,żeuprzyjemnośćznajdowaniasięwtłumiejest
tajemniczymwyrazemrozkoszy,jakąsprawiapomnożenieliczby”8,
itejfascynacjidałteżwyrazwMalarzużycianowoczesnego,pisząc
onieziszczalnymmarzeniuartysty,byuposiąśćtłum(Ż),zamieszkać
wmnogości,falowaniu,ruchu,wtym,coumyka,cojestnieskończone”9.
StanowiskoBaudelaireja,cennejakowyrazakceptacjiżywiołuno-
woczesnejkultury,różniłosiędośćwyraźnieodpostawiocendominu-
jącychwkrytyczniezorientowanymmodernistycznymdyskursiekul-
turologicznym.Ekspansjęurzeczywistościliczbowej”iswoistytryumf
liczbypostrzeganowtejperspektywiejakosymptomkulturowejkata-
strofy,zamachnatradycyjnąhierarchięwartości,naniezależnośćjed-
nostkitwórczej,nafenomenoryginalności,przyczymuwartość”iden-
tyfikowanozesferąumysłu/ducha,uliczbę”zaśkojarzonozwymiarem
materialnym/cielesnym10,ataradykalnaopozycjasłużyłazarównodo
opisuzjawiskartystycznych,politycznych,jakiocenystanużyciaumy-
słowegoispołecznego.uNadchodziepokamrowiskaipomnożonego
życia”pisałzniepokojemAmiel,widzącwkulturowymawansiemas
7
Ch.Baudelaire,Race,[w:]Sztukaromantyczna.Dziennikipoufne,przeł.,wstęp
iprzyp.A.Kijowski,Warszawa1971,s.253.
8
Tamże,s.253.
9
Ch.Baudelaire,Malarzżycianowoczesnego,[w:]Rozmaitościestetyczne,wstęp
iprzekł.J.Guze,komentarziprzyp.C.Pichoiswprzekł.J.M.Kłoczowskiego,
Gdańsk2000,s.317.
10
JakpisałZenonPrzesmycki,uciałomastanowcząprzewagęwtłumach,duch
działawjednostkachtwórczych”Z.Przesmycki,Walkazesztuką,[w:]Wybórpism
krytycznych,t.II,oprac.E.Korzeniewska,Kraków1967,s.41.