Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Znaczenieinteresuprawnegowposzukiwaniuochronyprawnej...
przypadkuinneznaczenie,podczasgdyzgodniezwymogamipoprawnościpowinno
onopozostawaćtakiesamo10.
1.3.Nagrunciepostępowaniacywilnegowypadazauważyć,żejeżelipowódmain-
teresprawnywwytoczeniupowództwa,toznaczytyle,żemapotrzebęwynikającązsy-
tuacjiprawnej,wjakiejsięznajduje11.Istotnejestto,żeniemożnamylićwtymwypadku
teoriimaterialnegoroszczeniaoochronęprawnązproblematykąinteresuwuzyskaniu
sądowejochronyprawnejjakookolicznościwarunkującejwydanierozstrzygnięciaożą-
danejprzezpowodatreści12.
Wprzypadkuinteresuprawnegochodziooddziaływanienasferęprawnąjednostki.
Interesprawnybędzieistniał,jeżelisprawa(jejrezultat,wynik)odnosisiędookreślonej
sferyprawnej13.Determinantąninteresuprawnego”jestniewątpliwiekoniecznośćoddzia-
ływaniadanegozdarzenianasferęprawnąpodmiotu,któregodotyczyowozdarzenie.
Zdarzeniewtymwypadkumożebyćocenianeprzezpryzmatsytuacjiprawnej,rezultatu
określonegopostępowaniaczywreszcienkorzyściprawnej”,jakąmożepodmiotuzyskać
wprzyszłości.Możnatozaobserwowaćchociażbynaprzykładzieinterwencjiubocznej.
Interesprawnyprzyinterwencjiubocznejoznaczapotrzebęspowodowaniatakiegostanu,
jakibyłbykorzystnydlapodmiotu,któryzamierzainterweniowaćwcudzymprocesie.
Wedługart.76k.p.c.stanemtymjestrozstrzygnięcieprocesunakorzyśćjednejzestron14.
1.4.Pojęcieinteresuprawnegowdoktrynieniebyłoocenianewsposóbjednolity.
Możnabyłozaobserwowaćróżnepodejściadotegozagadnienia15.Jakpodkreślanauka
okresumiędzywojennego,interesprawnystałsięjednymzpodstawowychpojęćpraw-
nychzwiązanychzcelemprawadoochrony.Wtychkategoriachwłaściwestałosięrów-
nieżrozróżnienieteoriiinteresuprzyuwzględnieniupodziałunaintereswznaczeniu
prawapublicznego(tzw.interesprawnopubliczny)orazwznaczeniuprawaprywatnego
(tzw.interesprawnoprywatny)16.Oworozróżnieniemiałoszczególneznaczeniezuwagi
napojęcieprawapodmiotowegoorazzagadnienienadużyciaprawapodmiotowego.
WśladzakoncepcjąR.Iheringaprzedmiotem,któremusądudzielaochrony,jestzawsze
interesprawny.Wwypadkugdyprzedmiotemjestroszczeniewznaczeniuprawnoma-
terialnym,zawszeistniejezateminteresprawny17.Natomiastgdyprzedmiotemtymnie
jestroszczeniewznaczeniumaterialnoprawnym,toitaknależyzałożyć,żeprzedmiotem
tymjestinteresprawny,ponieważjegoistnienieniewynikazistnieniaroszczenia
10Zob.takżeP.Osowy,Powództwooświadczenie,Przemyśl2005,s.344.
11Por.E.Warzocha,Ustaleniestosunkuprawnegolubprawawsądowympostępowaniucywilnym,
Warszawa1982,s.48.
12Por.P.Grzegorczyk,Immunitetpaństwawpostępowaniucywilnym,Warszawa2010,s.310.
13W.Werhanowski,Znaczenie…,s.6;E.Marszałkowska-Krześ,w:Kodekspostępowaniacywil-
nego.Komentarz,red.E.Marszałkowska-Krześ,Legalis2016,kom.doart.510.
14Por.J.Klimkowicz,Interwencja…,s.51.
15Por.E.Marszałkowska-Krześ,w:Kodeks…,kom.doart.510;K.Weitz,Charakterinteresu
prawnegojakoprzesłankapowództwaoustalenie(art.189k.p.c.),w:Sineiraetstudio.Księgajubile-
uszowadedykowanaSędziemuJackowiGudowskiemu,red.T.Ereciński,P.Grzegorczyk,K.Weitz,
Warszawa2016,s.668.
16J.Zajkowski,Wstęp…,s.78i79.
17H.Trammer,Następczabezprzedmiotowośćprocesucywilnego,Kraków1950,s.13(przypis
nr1);takżezwracanatouwagęT.Rowiński,Interes…,s.9;S.Włodyka,Powództwoprokuratora
wpolskimprocesiecywilnym,Warszawa1967,s.23in.;P.Osowy,Powództwaoukształtowaniesto-
sunkuprawnego,Warszawa2015,s.103;E.Marszałkowska-Krześ,w:Kodeks…,kom.doart.510.
37