Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
Rozdział1.Rozwójkategoriiwartościprzedpowstaniemnaukiekonomii
Economy(Badanianadzasadamiekonomiipolitycznej).Odrzuciłwnim
pieniądzwpostacikruszcowejzuwaginadualnąformękruszcówszla-
chetnych,którewystępowałyzarównojakotowar,jakijakopieniądz,
pełniącyfunkcjęmiernikawartościtowarów.Ilośćpieniądzakrusz-
cowegozależyodwielkościprodukcjikruszcu,copowodujewahania
wartościijego,iinnychtowarów.Wcenietowaruzawartesąwartość
rzeczywistaizyskzesprzedaży.Zyskzesprzedażypowstajedlatego,że
towarysąsprzedawanepoceniewyższejodichwartościrzeczywistej.
Zyskprzedsiębiorcówjestwięczyskiemzesprzedaży,czylizyskiemre-
latywnym.Natomiastwartośćrealnadeterminowanajesttrzemaczyn-
nikami,tzn.:przeciętnąilościąpracywykonywanejprzezrobotnika
wdanymokresie,wartościąśrodkówzaspokojeniapotrzebrobotnika
ijegonarzędzipracyorazwartościązużywanychmateriałów40.
5.Zagadnieniewartościwrozważaniachfizjokratów–
FrançoisQuesnay,AnneRobertJacquesdeTurgot
iGuillaume-FrançoisLeTrosne
Fizjokratyzmbyłpierwsząszkołąekonomiczną.Systemtenpowstał
wpołowieXVIIIw.weFrancjizpołączeniahasłaliberalizmugospodar-
czegozideąporządkunaturalnego,priorytetowegotraktowaniarolnic-
twaorazunifikacjisystemupodatkowego.Fizjokratyzmbyłpierwszym
systemempoglądówekonomicznychtworzącychteoretycznącałość.
Oznaczato,żebyłpierwszymsystememteoretycznymwhistoriimy-
śliekonomicznej.Fizjokracijakopierwsinazwalisiebiephilosophes
économistesorazzajmowalisiępopularyzacjąwiedzyekonomicznej.
Zwracaliuwagę,żedziałalnośćludzkamusiliczyćsięzistnieniempraw
przyrody.Fizjokraciwykazywaliskłonnośćdorozważańczystorozu-
mowych,abstrakcyjnych.Jednymzzagadnieńpodejmowanymprzez
reprezentantówtejgrupymyślicielibyłakategoriawartości.
40Zob.J.Steuart-Denham,AnInquiryintothePrinciplesofPoliticalEconomy,
UniversityofChicagoPress,Chicago1966,s.17in.
