Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sięijednoczeniapaństwapolskiego,apoczątków
rządzeniazyskaładrużynazbrojna.Odnotować
procesuprzekształcaniaichpaństwaplemienne-
trzebaponadtonadalobecneelementydemokra-
gowprzyszłąPolskęszukasiędziśwlatachtrzy-
cjibezpośredniej,zwłaszczawiec,czylizgromadze-
dziestychXwieku.PolaniezajęlinastępnieKuja-
niedorosłychmężczyzndecydująceonajważniej-
wy,podbijajączajmującetenterenplemięGoplan,
szychdlaplemieniasprawach.Zwiecuwykształciła
apóźniejskierowalisięnapołudnie.Ichnajazdy
sięzarównodrużynazbrojnastanowiącabezpo-
doprowadziłym.in.doznacznegoosłabieniaple-
średnieotoczeniewładcy,jakistarszyznarodowa,
mionzamieszkującychobszargórnejOdry.Według
którasugerowałapozostałymczłonkomkonkret-
pochodzącegozpierwszejpołowyIXwiekuano-
nerozwiązania.Zoczywistychprzyczynnatury
nimowegozapiskuzwanegoGeografemBawarskim
technicznejwiecnajlepiejsprawdzałsięwniewiel-
mieszkalitamm.in.Ślężanie,Gołęszyce,Opolanie,
kichstrukturach,toteższczególniedużeznacze-
Dziadoszanie.Źródłowymieniatakżeinneplemio-
niepolitycznezyskałwczasachrozkwituwspólno-
ustrój
naobecnenaziemiachpolskich:Goplan,Wiślan
tyrodowejzamieszkującejopola.Wokresiepaństw
iLędzian.Samdokument,powstaływRatyzbonie,
plemiennych,
znacznierozleglejszychterytorial-
wklasztorzeświętegoEmmerama,zawierałspis
nieiludniejszych,możliwościgromadzeniasięna
grodówleżącychnapółnocodDunajuiniejakoprzy
wiecachbyłycorazbardziejograniczone,więcjego
okazjiwymieniałplemionasłowiańskie.Cointere-
dawnąrolęuchwałodawczązaczęłaprzejmować
sujące,wewspomnianymwykaziebrakujePolan,
starszyznaorazczłonkowiedrużynyzbrojnej.Nie-
ichpaństwobowiem–jakwykazująnowszebada-
mniejjednakelementydawnejinstytucjiustrojo-
nia–powstałopóźniejniżwspomnianydokument.
wejokazałysiętrwałeiistniałyjeszczewmonarchii
s.26
Wpaństwachplemiennych,takichjakpaństwa
wczesnopiastowskiej.
WiślanlubPolan,władzanależaładodziedziczne-
goksięcia,dawnegonaczelnikarodowego,którybył
przedewszystkimzwierzchnikiemdrużynywojów.
Sprawywojskowe,najważniejszezpunktuwidzenia
ówczesnegosystemuwładzy,decydowałyiotym,
żeobokksięcianajistotniejszywpływnasposób
zopolalubwykluczeniagozestrukturyrodowej.
prawazwyczajowegoobowiązującegonaziemiach
Jedyniepozorniemiałaonabardziejhumanitarny
polskich,stanowiącskładnikiduchowejspuściznycy-
charakter,bowiemnaderczęstobyłarównoznacz-
wilizacyjnej,jakąnieślizsobąkupcywędrującybursz-
s.26
naześmierciąskazanego.Prawodawcąwokresie
tynowymszlakiem,którzystosowalipraworzym-
rodowo-plemiennymbyłwładca,ztymzastrzeże-
skienp.wtransakcjachhandlowych.Jużpoupadku
niem,żekonstruowaneprzezniegonormyniemo-
cesarstwa,gdyokreswzmożonychwędrówekludów
głybyćsprzecznezobowiązującymzwyczajem.Co
ułatwiałprzepływidei,takżeprawnych,echaprawa
najwyżejmogłydoprecyzowaćzwyczajlubstanowić
rzymskiegodotarłyrównieżwdorzeczeOdryiWi-
jegointerpretację,dostosowującprawozwyczajowe
sły,stającsiękomponentemmiejscowegoprawazwy-
dozastanejprzezniegosytuacji.Wtymkontek-
czajowego.Niezostałoononiestetyspisane,takjakto
ścienaczelnikrodulubwładcaplemiennyzyskiwał
sięstałowprzypadkuinnychludów,którychzbiory
możliwośćkształtowaniasytuacjiprawnejwspo-
przepisów,określanychjakolegesbarbarorum,dająob-
prawo
sóbdogodnydlasiebiepoprzezdokonywanietakiej
razówczesnegosystemuprawnego.Wodniesieniudo
egzegezyprawa,bybyłoonodlaniegokorzystne.
Wiślan,LędzianczyPolanskazanijesteśmywyłącz-
Sytuacjętęułatwiałotakżepełnienieprzezwładcę
nienadomysły.
funkcjisędziowskiej.Wtejrolimusiałsięonjednak
liczyćzezdaniemwiecu,apóźniejstarszyzny.Pod-
miotytezwyczajowodysponowałyuprawnieniem
doosądzaniaczynówsprzecznychzezwyczajem.
Analizującsystemprawnyobowiązującywokre-
sieprzedpaństwowymnaziemiachpolskich,warto
jeszczenadmienić,iżobszartenwprzeszłościniele-
żałwgranicachcesarstwarzymskiego,nawetwokre-
sienajwiększegorozkwitutegoimperium.Niebył
więcbezpośredniopoddanyoddziaływaniuprawa
rzymskiego.Jaksięmożnadomyślać,jedynieniektó-
reelementytegosystemumiałyszansęstaćsięczęścią
26
