Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
1.Politykapieniężnaibudżetowawstrefieeuro
niemożeustalaćswychstópnapoziomieniższymodzera,deflacjapowodujewefekcie
niemożliwośćobniżeniarealnychstópprocentowych17.Deflacjamożerozprzestrzeniać
sięnakolejnekrajepoprzezmechanizmyhandluzagranicznego.
Analizującryzykodeflacji,którenakrótkiczaspojawiłosięwstrefieeuro
(w2003r.),należywskazać,żepolitykapieniężnaEBCnastawionajestnarealizację
celudotyczącegostabilnościcenwodniesieniudocałejstrefyeuro,aniedoposzcze-
gólnychkrajów.Zważywszynato,żewstrefieeurowystępująpewneróżnicewsto-
pachinflacji,politykatawpraktyceukierunkowananarealizacjępewnegośredniego
poziomuinflacji,nieuchronniedlatychkrajów,którenotowałydotychczaswyższą
inflację(głównieIrlandia,Hiszpania,Portugalia),możebyćzbytłagodna.Natomiast
dlakrajówotradycyjnieniskiejinflacji(głównieNiemcy,Austria,Finlandia)możebyć
zbytrestrykcyjna.ImniższybyłbyzakładanyprzezRadęZarządzającąpoziominfla-
cjidlacałejstrefyeuro,tymniższąinflacjęmusząmiećniektórekraje(awskrajnym
przypadkumożetobyćbezwzględnyspadekcen),bywyrównaćniejakowyższąinflację,
którawystępujewpozostałychkrajach.Teostatniecharakteryzujebowiemwielesła-
bościstrukturalnych(m.in.wyższyniżgdzieindziejstopieńmonopolizacjirynkunie-
którychtowarówiusług),powodującychsilniejszetendencjeinflacyjneniżwkrajach,
którejużwprzeszłościpotrafiłynadinflacjąskuteczniezapanować.
Występującewstrefieeuroproblemywynikającezezróżnicowanegopoziomuin-
flacjipotwierdzająsensstosowaniakryteriumzbieżności,któredotyczyinflacji.Gdyby
wstrefieeuroniebyłokrajówowiększejskłonnościdoinflacji,topolitykapieniężna
kształtowanaprzezEBCniemusiałabybyćtakrestrykcyjna,jakbyławminionych
latach.WprzypadkuNiemiecefektytejpolitykiokazałysiędośćniekorzystnewnie-
którychlatach.Przyinflacjiwtymkrajuniższejniżwwiększościpozostałychpaństw
strefyeurookreślonypoziomstópprocentowychEBCoznaczadlaNiemiecrelatywnie
wyższeniżgdzieindziejrealnestopyprocentowe.Tozkoleiczasaminiesprzyjałowzro-
stowigospodarczemuipoprawiesytuacjinarynkupracy18.
Przedustanowieniemeurosilnapozycjamarkiułatwiałautrzymanieniskichstóp
procentowychwNiemczech,cooddziaływałokorzystniezarównonadziałalnośćprzed-
siębiorstw,jakisytuacjękonsumentów.Byzachowaćkursyswychwalutwobecmarki
napoziomiewymaganymwramachEuropejskiegoSystemuWalutowego,innekraje
musiałyutrzymywaćusiebiestopyprocentowenaodpowiedniowyższympoziomie,co
zkoleioddziaływałoniekorzystnienawzrostgospodarczytychkrajów.Obecnie,przy
jednolitejpolitycepieniężnej,Niemcyutraciłyposiadanąuprzedniouprzywilejowaną
pozycję.Wskazujesię,żegdybynaprzykładnapoczątku2003r.politykapieniężna
dotyczącaNiemiecbyłakształtowanasamodzielnieprzezBundesbank,nabaziewa-
runkówpanującychwgospodarcetegokraju,takjaktobyłow1999r.,togłównastopa
procentowategobankuwynosiłabyokoło1%,anie2,75%,takjaktobyłowprzypadku
EBC19.Sąjednaktakżeodmienneopinie,zktórychwynika,żegdybypolitykapienięż-
17Deflation.Hearthathissingsound?,,TheEconomist”z17maja2003.
18L.Oręziak,ObszareurowUE,[w:]IntegracjaeuropejskawperspektywieXXIwieku.Wyzwaniadla
Polski,podred.E.Latoszek,Warszawa2003.
19D.Mackie,S.Pepino,Germany’sstagnationisbeyonditscontrol,,,FinancialTimes”z27lutego2003.
