Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
artystęniewidzialnejgrozy,alemającharakterodbiciawlustrze.Otóżzewszystkich
istniejącychmediówtylkokinotrzymalustroprzednaturą.Dlategooczekujemy,
żeodbijąsięwnimzdarzenia,którezamieniłybynaswkamień,gdybyśmysięznimi
zetknęliwprawdziwymżyciu.FilmowyekranjestwypolerowanątarcząAteny.Tonie
wszystko.Mitmówitakże,żeobrazynatarczy,czylinaekraniesąśrodkiemsłużącym
dorealizacjicelu;mająpokazać–awkonsekwencjiinakłonićwidza–byściąłgłowę
okropnościom,któreodzwierciedlają.[…]Byćmoże,największymczynemPerseuszanie
byłościęciegłowyMeduzy,leczpokonaniestrachuispojrzeniewodbiciepotwora
wlustrze.CzynietowłaśniepozwoliłomuunicestwićMeduzę?”(Kracauer2008,s.344–
345).
Filmniejestjedyniefenomenemestetycznym;odbijaświat,wktórymżyjeczłowiek,
jestrównieżodzwierciedleniemproblemówiniepokojów,którychczłowiekżyjący
wświeciedóbriwartościnieustanniedoświadczainieustanniesięznimizmaga,aktóre
niejednokrotnietakbardzotrudnonazwać,wyrazić.Filmwtakiejsytuacjimożeokazać
siębardzopomocny,możebyćjednymzesposobówlepszegopoznaniasiebie.
Mimopewnychzagrożeń,którewiążąsięzwykorzystywaniemfilmuwpsychoterapii,
wynikającychchociażbyzeznaczącychróżnicwsposobieodbieraniadziełsztukiprzez
różnychludzi,filmposiadabardzodużypotencjałterapeutyczny–zwłaszczajeśli
będziemyrozumiećterapięprzedewszystkimjakoproceszdobywaniawiedzyosobie,
umiejętnościspojrzenianaswojeżycieniejakozzewnątrz.Takiepodejście
dopsychoterapii,jakzaznaczyłamwyżej,charakterystycznejestdlanowegotypu
współczesnejświadomościidominujewdyskursieterapeutycznym.Podkreślasię
(samo)rozwójpotencjałuczłowiekawróżnychsferachbytuiświadomości
–intelektualnej,materialnejiduchowej–atakżezdobywaniewiedzydotyczącejsamego
siebie.Oczywiście,uzyskaniewiedzy,rozumienienapoziomieintelektualnym,niejest
jeszczerozwiązaniemproblemu,ale–jakpodkreślająterapeuci–częstobywa
pierwszymkrokiemwstronęzmiany.Natomiastdziękisztucefilmowejwiedza
taodbieranamożebyćwbardzosugestywnysposób.WedługTeresyKołodziejskiej
dziękisztucewiedzęodbierasięwformienietylkobardziejkonkretnej,aleiwsposób
bardziejwszechstronnyniżposługującsięjęzykiemnauki:„Dziejesiętakdlatego,
żepopierwsze,fikcyjnarzeczywistośćdziełartystycznychnawiązujedorzeczywistości
realnej,ukazująckonkretnelosyludziwkonkretnychsytuacjach.Podrugie,percepcja
dziełsztukiopartajestnaemocjach,naprzeżywaniuwartościestetycznych,
nanawiązaniuuczuciowegokontaktuzpostrzeganąrzeczywistością.Jesttozatem
wiedzapogłębionaprzeżywaniemidoznawaniem.[…]Dziękiróżnyminterpretacjom
światawdziełachsztukiodbiorcapogłębiaiposzerzawiedzęosobistąoróżneprawdy
dotądmunieznane,odkrywanoweobszaryrzeczywistości,doktórychbyćmożebez
sztukibyniedotarł”(Kołodziejska1995,s.37).
Należyjednakpamiętać,żefilmsamwsobieniejestlekarstwem,jakchcieliby
niektórzyamerykańscyfilmoterapeuci–potrzebnajestjeszczerozmowazterapeutąlub
pedagogiempoprojekcji;równieżfilmoterapianiejestterapią„samodzielną”,ajedynie
elementemwspomagającymtradycyjnyprocesterapeutyczny.Niemajednejszkołyczy
kierunkuwpsychoterapii,wramachktóregonajczęściejwykorzystujesiędodatkowe
narzędzieterapeutyczne,jakimjestfilm.Terapeuciczęstosięgająpotomediumwcelu
uatrakcyjnieniaterapiialbowówczas,gdytradycyjnemetodynieprzynosząrezultatów.
StanislavKratochvil,autorwieluopracowańdotyczącychpsychoterapii,zaznacza,
żewprzebiegupsychoterapiiujawniająznaczenietakieprocesy,jakkonfrontacja
