Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
(zarównogrupowe,jakiindywidualne)orazankietaokreślającaupodobaniafilmowe
wychowankówtychośrodków,atakżeankietabadającapoziomichempatii,wypełniana
przedbadaniemipozakończeniuzajęć5.Wdrugiejfazie:analizaiinterpretacja
materiałuzebranegowczasiebadań.Podstawowateza,jakąstawiamwtejczęści,
zawierasięwstwierdzeniu,żewskazywanienawartościjestbardziejodpowiednie
wprzypadkumłodzieżyspołecznieniedostosowanejniżwskazywaniepowinności.
Wwarstwieteoretycznejtejczęściswojerozważaniaopieramnapracachzzakresu
twórczejresocjalizacji,głównienaksiążceMarkaKonopczyńskiego
Metodytwórczej
resocjalizacji
(2006);podzielambowiemzdanieautora,żemłodymosobom
przejawiającymzachowaniaprzestępczemożnapomócwsposóbodmiennyodutartych
schematówresocjalizacyjnych.
Badani–wychowankowieośrodkówpoprawczych,stygmatyzowanijakoci„inni”,
którzynierespektująinieuznająwartościwiększościspołeczeństwa–znajdująsię
wwyjątkowejsytuacjiżyciowej.Czująsięwkonflikciezprzyjmowanymiprzezwiększość
ludziwartościami,któreodbierająjakonarzucaneimautorytatywnie.Równocześnie
próbujązrozumieć,nazwać,opisaćiuporządkowaćwłasneuwikłaniawświatwartości,
odnaleźćsięwchaotycznejprzestrzenimoralnej.Wtejczęściksiążkizostałymiędzy
innymiprzedstawionezagadnieniaiproblemyocharakterzeetycznym,jakiepojawiły
sięwtrakciedyskusjipozakończeniuprojekcjifilmowych.Interesowałomnieprzede
wszystkim,czyijakbadaniodnosząjedowłasnychsytuacjiżyciowych,czyzaczynają
interpretowaćjezodmiennejperspektywyorazszerzej–jakfabułafilmowastajesię
woczachwychowankówinspirującąopowieściąoichżyciu,problemach
egzystencjalnych,etycznychimoralnych.
Podejmującbadania,zdawałamsobiesprawęztego,żewukładzierelacjimiędzy
filmemawidzemniemożnazałożyćjakiejkolwiekpewności,„czystości”łuku
odruchowegobodziec–reakcja.Nawetpouchwyceniujakiejśpozytywnejreakcjiczy
dodatniegowpływufilmównawychowankównależałowziąćpoduwagęinneczynniki
społeczne,którewkorelacjizfilmemmogływpłynąćnamodyfikacjępostawyżyciowej,
przekonańczynawetnasposóbpostępowania.OdczasówbadańPaulaF
.Lazarsfelda
–przeprowadzonychwlatachpięćdziesiątych–wiadomochociażby,żerówniesilny
wpływ,cosamprzekaz(wtymprzypadkufilm)możemiećtakzwanyprzywódcaopinii,
czyszerzej–grupawzorotwórcza,najbliższeotoczenie.
Trudności,jakienapotykanesąwbadaniuodbiorufilmuizagadnieńściśleznim
związanych,wynikająprzedewszystkimzindywidualnejniepowtarzalnościkażdego
odbiorcy/widza/pacjenta.HugoMauerhoferstwierdziłnawetniegdyś,że„doznaniefilmu
jestprawdopodobnienajbardziejindywidualnezewszystkichdoznań”(cyt.za:Helman
1992,s.120).Kontaktzdziełemsztukibowiem„wyzwalawodbiorcymozaikęznaczeń
opatrzonychkontekstemefemerycznych,trudnychdowerbalizacjiemocji,wzruszeń
iprzeżyć.Nawetnajbieglejsimistrzowiewkonstruowaniuankietyiprowadzeniusondaży
niesąwstaniepoddaćichkwantyfikacjiiwyrazićwmiernikachilościowych”(Malewski
1991,s.39).
Dokładneokreśleniewpływufilmunawidza(naprzykładnajegosukcesy,cojest
szczególnieważnewfilmoterapii),czychoćbyjegoprzybliżonesformułowanie,wydaje
sięniemożliwe.Obejrzanychtreściniedasiębowiemużyćwsposóbprosty,
instrumentalny,precyzyjny–podobniejakjakiegośnarzędzia.Wieleopowieścizapada
wpamięć,tożsamośćwidzanadbudowujesięwokółnich,opowieścitestająsięczęścią
jegowiedzyosobie,świecie,częściąumiejętnościosiąganiacelówisukcesów.
