Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Odbieranewsposóbindywidualnyhistoriemajątodosiebie,żesięniekończą,nie
zamykają,trwająwreinterpretacjachiotwartychaporiach,mogąpowracaćwpamięci
jakowrażenia,wspomnienia,impresjeinanowozaskakiwać.Splatająsięzinnymi
przenoszonymiprzezwidzatreściami,któreciąglezdobywawkontakciezinnymi
tekstami(wdosłownymsensie–awięcczytanymi,oglądanymi,alenaturalnierównież
z„tekstami”społecznymi–innymiludźmi).Takwięcspośródogółuwpływówbardzo
trudnojestwyodrębnićtenniewątpliwywpływfilmu.Niemożnazcałąpewnością
stwierdzić,żezauważoneiustalonewczasieterapiizmianysąwyłącznieskutkiem
filmu.Zdrugiejstrony,niestwierdzenietakichzmianniemusiwcaleoznaczać,
żezmianytakiewogólenienastąpiłylubniewystąpią.Zmianytemogąsię„odłożyć”
iujawnićdopieropopewnymczasie.Dodatkowo,niezawszesąonewymierne
iwyraźniewidoczne.Całytenprocesjestwięcniezmiernieskomplikowany,arezultat
filmoterapiistanowiwypadkowąbardzowieluelementów.Sprawąotwartąpozostaje
równieżproblemtrwałościzmianwywołanychtegotyputerapią.Choćfilmymogą
powodowaćtrwałepozytywneskutki6,wydajesię,żewwieluprzypadkachjesttojednak
efektkrótkotrwały.Reakcjaemocjonalnawywołanaprzezfilmzregułyzanikadosyć
szybko,gdyżwidzpoobejrzeniufilmuznajdujesięwnowychsytuacjach,napotykanowe
bodźceipoddawanyróżnymnowymwpływom,możestaćsię,naprzykład,corazmniej
gotowydozrobieniaczegoś,oczymjeszczemyślał,oglądającfilm.
Ajednakpsychoterapeucidostrzegająwfilmieogromnemożliwości,sąprzekonani
otym,że„towłaśniefilm”trwalepomógłichpacjentom.Wiaratawynikaztego,
żedostrzegająoniwkiniemedium,któreodsłaniato,coinaczejpozostałobydla
pacjentawpewnymsensieniedostępne.Przekraczaniegranic,próbaspojrzenia
naproblemzinnejperspektywy,jakązapewniafilm,graistotnąrolęwprocesie
samorozumienia,którejesttakważnewterapii.
*
Choćwbadaniuzastosowałamankietybadająceempatię,żebysprawdzićmożliwość
rozwijaniawrażliwościempatycznejwkontakciezfilmem,tojednakbardziejniżanaliza
tychankietibadaniedokładnychstatystykinteresowałomnie,jakichprzeżyć
doświadczająwtrakcieprojekcjikonkretnychfilmówwychowankowie,co„robią”
ztreściamiprzekazywanymiprzezobrazy,jakienadająimznaczenia,któryaspekt
przedstawionejhistoriijestdlanichnajistotniejszy,jakoceniajądziałaniagłównych
bohaterówidlaczegoformułujątakie,anieinneoceny.Głównymprzedmiotemmojego
zainteresowaniajestbowiem,jakjużzasygnalizowałam,indywidualnaitwórczareakcja
nafilmorazgrupowenegocjowanieznaczeniaiopiniinatematobejrzanegoobrazu.
Obranaprzezemniemetoda,która–przynajmniejwpewnymzakresie–umożliwia
zmierzeniesięztakpostawionymzadaniem,najbliższajestbadaniom
fenomenograficznym,związanymzanaliząznaczeńnadawanychpojęciom.Niektóre
założeniatejmetodypozwoliłymiwięcuchwycićto,cobyłodlamnienajważniejsze.
Perspektywafenomenograficznapoleganarejestracjiróżnychsposobów„percepcji
zjawisk,wyrażanychwpojęciachprzezjednostki,atopozwalanaustalenieobszaru
znaczeńnadawanychprzezludzizjawiskomzachodzącymwkulturze.Poprzez
opisywanieróżnychsposobówdoświadczaniaświataprzezjednostkidowiadujemysię,
jakieznaczenianadająludzieotaczającemuichświatuijakjestonprzeznich
rozumiany”(Bauman2001,s.304).
