Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
44
UniaEuropejskajakowspólnotahistoryczna
NaprzełomieVIIIiIXw.najsilniejideejednościchrześcijańskiejEu-
ropypropagowałkrólFrankówKarolWielki(742–814).Wciągukilkudzie-
sięciulatpanowania(771–814)próbowałrealizowaćaugustyńskąkoncep-
cjęPaństwaBożego(CivitasDei)naziemi.Jegowładaniedoprowadziłodo
zespoleniadorobkugalijskiego,germańskiegoiitalskiego.Zbiegiemczasu
KarolWielkiprzyłączyłdoswegokrólestwaczęśćHiszpaniiorazpodpo-
rządkowałsobieniektórenarodysłowiańskie.WykreowałsięnaojcaEu-
ropy(paterEuropae)32iwytrwalezabiegałoutworzenieuniwersalistycznej
Europyromańsko-germańskiej.KarolWielkichrystianizowałziemieprzy-
łączonedocesarstwa,zakładałszkołyzjednolitymsystememnauczania,
wprowadzałjednolitysystemmonetarny,organizowałwielonarodowąar-
mię,upowszechniałjęzykłaciński,kodyfikowałzwyczajoweprawairozsze-
rzałwymianęhandlową.Naswoimdworzeskupiłuczonych,tworzącrodzaj
akademii,orazwprowadziłinstytucjęwysłannikówkrólewskich,których
zadaniembyłakontrolaiewentualnekorygowanieposunięćwładcówlo-
kalnych.Dziękiwydawaniuzbiorówrozporządzeń,zwanychkapitularzami,
starałsięumocnićzasadęjednolitegoprawapaństwowegoikościelnego.
KarolWielkiorganizowałwyprawyprzeciwmuzułmanomnaterenieHisz-
panii,któreuważanozaświętewojnyprzeciw„niewiernym”.Jegokorona-
cjanacesarzaw800r.utrwalałajednośćchrześcijańskiegoZachoduwokół
stolicywAkwizgranie.ZaczasówmonarchiikarolińskiejEuropastanowiła
jednośćchrześcijańskąicywilizacyjną,aKościółutrwaliłswąrolęinstytucji
ponadnarodowej.
Wwiekachśrednichcesarzerywalizowaliowpływyogólnoeuropej-
skiezkolejnymipapieżami.Szczytpotęgipapiestwaprzypadłnaokresod
pontyfikatuGrzegorzaVII(1073–1085)doInnocentegoIII(1198–1216)33.
Wtymokresiepapieżestalisięnajważniejszymirozjemcamisprawkon-
tynentu.Powstającewówczasnowepaństwaeuropejskietraktowalijako
częśćbożegoporządkupodichzwierzchnictwem.Hegemonistycznedąże-
niapapieżywywoływałystopniowyopórzestronycesarzyorazprowadziły
do„rywalizacjitiaryikorony”.Nastąpiłonawetgłośneupokorzeniecesarza
HenrykaIVprzedpapieżemGrzegorzemVIIwCanossie(1077).
Wokresieśredniowieczadoszłodoutworzeniadwóchorganizacjiregio-
nalnychwEuropie–uniikalmarskiejiuniipolsko-litewskiej.Uniakalmar-
32R.Mayne,TheCommunityofEurope.Past,PresentandFuture,Norton,NewYork1963,
s.31;K.Łastawski,Historiaintegracjieuropejskiej,WydawnictwoAdamMarszałek,Toruń
2011,s.21.
33J.B.Duroselle,L’ideed’Europedansl’histoire,Denoël,Paris1965,s.64–65.
