Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PróbytworzeniaorganizacjiintegracyjnychwEuropie
43
ników(konsulów,pretorów,edylów,kwestorów,trybunówludowych,cen-
zorów).ZarządzaniecorazliczniejszymiprowincjamiRzympowierzałkon-
sulom.Pozaobrębemcywilizacjirzymskiejpozostawalitylkobarbarzyńcy
europejscy,ludycharakteryzującesięróżnorodnościązwyczajówiwierzeń.
CesarzrzymskiKonstantynWielkidążącdouzyskaniapoparciacoraz
bardziejwpływowychchrześcijan,ogłosiłw313r.wMediolaniewolność
publicznegowyznawaniawiarychrześcijańskiej.Namonetachrzymskich
pojawiłysięniebawemsymbolewiary,aedyktcesarzaTeodozjuszaWiel-
kiegoz380r.uczyniłchrześcijaństworeligiąpanującąwcałymimperium.
Odtegoczasuzaczęłyrozkwitaćpatriarchatyimetropoliechrześcijańskie.
Stopniowokształtowałasięcywilizacjałacińska,którejdorobekprzezwiele
wiekówutrzymywałoŚwięteCesarstwoRzymskieNaroduNiemieckiego.
Wwiekachśrednichpapieżespełnialidefactorolęzwierzchniąnad
władcami,rozwijającuniwersalnąwspólnotęchrześcijańskąśredniowiecz-
nejEuropy.Władcybraliudziałwrealizacjipostanowieńsoborówprzygoto-
wywanychprzezdostojnikówkościelnychiwspólniewystępowaliprzeciw
niewiernym.Inspirowaneprzezpapiestwowyprawyrycerzychrześcijań-
skichprzeciwislamowimiałycharakterpaneuropejski.Ideechrześcijańskie
łączyłyludyeuropejskieoodmiennychtradycjachetnicznych.Zinspiracji
papieskiejdoszłowwiekachXIiXIIdowyprawkrzyżowych,jednoczących
rycerstwoeuropejskiedowalkizislamem.Wspólnekrucjatyeuropejskie
przyczyniłysiędowytworzeniaetosurycerskiego,którywskalikontynentu
charakteryzowałsięobronąwiary,pomocąsłabszym,szacunkiemdokobiet
orazposłuszeństwemwobecwładcy.
OdVdoXIVw.papiestwobyłogłównymczynnikiemduchowejinte-
gracjieuropejskiej.Wskazywałonawspólneźródławiaryorazwprowadzało
uniwersalistycznąorganizacjękościelnąiupowszechniałołacinę.Papieżbył
władcąimperiumchrześcijańskiego,biskupipełnilirolęjegonamiestników
wterenie,aklasztorytworzyłycytadelekulturychrześcijańskiej.Braciaza-
konnistanowilibazędlajurysdykcjikościelnej,szkolnictwa,działalności
artystycznejiwydawniczejorazuniwersytetów.Średniowiecznawspólnota
chrześcijańskałączyłatradycjejudaizmu,dorobekklasycznejfilozofiigrec-
kiejizdobyczecesarstwarzymskiegoorazpewnewątkikulturyceltyckiej
igermańskiej.DominiqueHamoniIvanSergeKellerdowodzą,żeówczesna
tożsamośćEuropyto„kulturalnaróżnorodnośćcementowanaprzezwspól-
newartości”31.
31D.Hamon,I.S.Keller,op.cit.,s.46–47.
