Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
UniaEuropejskajakowspólnotahistoryczna
StanówZjednoczonychEuropyirozwinięciaścisłejichwspółpracyzeSta-
namiZjednoczonymiAmeryki.NaKongresiePrzyjaciółPokojuwPary-
żuw1849r.Hugodowodził,żenastąpibraterstwonarodówkontynentu
iprzyjdziedzień,„wktórymniebędąistniećżadneinnepolabitewniżryn-
kiotwartenahandeliumysłyotwartenaidee.Przyjdziedzień,wktórym
dwawielkiebloki,tj.StanyZjednoczoneAmerykiiStanyZjednoczoneEu-
ropy,będąstaćnaprzeciwsiebie,podadząsobieprzezmorzeręceiwymie-
niaćbędąmiędzysobąproduktyswegohandluiprzemysłu,swojejsztuki
iswoichgeniuszów”19.ZapowołaniemStanówZjednoczonychEuropyopo-
wiedzielisiędziałaczeruchupacyfistycznego.Zwolennikamikształtowania
braterstwaludówEuropybylim.in.:LajosKossuth(1802–1894),Adam
Mickiewicz(1798–1855),JulesMichelet(1798–1874)iGiuseppeGaribaldi
(1807–1882).
Federacyjneideeeuropejskierozwinąłrównieżjedenzczołowych
przedstawicielianarchizmueuropejskiego,socjalistautopijnyPierreJoseph
Proudhon(1809–1865).WtraktacieOzasadachfederalizmu(1863)postulo-
wałstworzeniefederacyjnejorganizacjikontynentalnej.Proponowałprze-
sunięcieuprawnieńpaństwnaszczebelgminipostulował,abywprzyszłej
Europiestworzyćrządyzgodniezprawemrozdziałuorganówwładzy.Zpo-
mysłówProudhonapóźniejszyfederacjonistaeuropejskiDenisdeRouge-
montwywodziwspółczesnąideęprzenoszeniaczęścitradycyjnychupraw-
nieńpaństwowychnawładzeregionalne20.
PowydarzeniachWiosnyLudówideeeuropejskiezyskałynoweuzasad-
nienia.Czołowyprzedstawicielradykalno-demokratycznejhistoriografiifran-
cuskiej,JulesMichelet,formułowałideę„wspólnejojczyznyeuropejskiej”.
Proponował,abyposzczególnenarodykontynentuwnosiłydoniejnajlepsze
treściitworzyływtensposóbbardziejsprawiedliwąEuropę.Szczególnąrolę
wwalceoutworzenienowejstrukturyEuropyMicheletprzyznawałFrancji.
W1867r.wGenewieodbyłsięMiędzynarodowyKongresPokoju,wktórym
uczestniczylidziałaczeMiędzynarodowegoStowarzyszeniaRobotników.Po-
wołanonanimLigęPokojuiWolności,kierowanąprzezGiuseppeGaribal-
diego.Postanowionoteż,żeorganemprasowymLigibędziedwujęzycznype-
riodykniemiecko-francuski„LesEtatsUnisd’Europe”(StanyZjednoczone
Europy)eksponującyideefederacjinarodóweuropejskich.
19H.Wehlberg,IdeenundProjektebetragendieVereinigtenStaatenvonEuropaindenletzten
100Jahren,miteinerEinführungvonF.BoldtundeinemNachwortvonK.Holl,Donatund
Temmen,Bremen1984,s.19.
20D.deRougemont,TheIdeaofEurope,s.283–285.