Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
UniaEuropejskajakowspólnotakulturowa
stronynawiązujedozderzeniamiędzykulturowego.Jestopisemumacnia-
niasięautonomicznegopierwiastkakulturowegoGreków.TrojatoAzja,to
Wschód,więcmożnadopatrywaćsięwepickimdzieleHomerawskazania
nateelementywkrystalizującejsiękulturzegreckiej,któredowodząod-
rzuceniazwiązkówzeWschodem.PokonanieTroioznaczaprzezwyciężenie
zależnościodpierwiastkówwschodnich,dlategomożnauznać,żeepope-
jaHomeraoddajestanumacniającejsię,autonomicznejkulturygreckiej.
Okresklasycznytojużwpełniniezależnysystemwartości,charakterystycz-
nydlakulturygreckiej21.
PowstanieautonomiikulturalnejGrecjiumożliwiłojejdążeniedoza-
chowaniapozycjiwiodącejnaobszarze,którystałsiędomenąjejdziałania.
ProceskolonizacjiAzjiMniejszejoznaczałumocnieniepierwiastkahel-
leńskiegonaWschodzie.RywalizacjaowpływynaZachodzie(zachodniej
częściMorzaŚródziemnego)zFenicjąnieprzyniosłasukcesu.Znaczącym
zewnętrznymwydarzeniembyłyzaśwojnyperskie,któreostateczniepo-
twierdziłyautonomicznośćgreckiegosystemuwartości,przeciwstawiane-
mucywilizacjiperskiej,uznawanejprzezGrekówzabarbarzyńską22.
Ukształtowanysystemwartości,którystałsiępodstawąkulturygrec-
kiej,osiągnąłwięcniezależność,atakżezdolnośćdooporuwzględemin-
nychsystemówwartości,uznawanychprzezGrekówzaobceiniemożliwe
dozaakceptowania.Ekspansjakulturygreckiejpozapoczątkowegranice
Grecjiświadczyłaosilecywilizacyjnejorazprzewadzewłasnegosystemu
kulturowegonadinnymi.
Wokresiepodbojówmacedońskichnastąpiłwzrostoddziaływaniakul-
turygreckiejnaówczesnyświatnaniespotykanądotychczasskalę.Mimo
upadkuimperiumwielkiegoMacedończykawpływkulturygreckiejnaota-
czającyświatokazałsięznaczący23.PrzejęciewładzyprzezRzymnieozna-
czałobynajmniejjejkresu.WzwycięskimRzymieznalazłaonaznaczące
21SymbolkoniatrojańskiegotowskazanienazdolnościintelektualneGreków,którzy
przygotowująctenpodstęp,kierowalisięzdolnościąautonomicznegomyślenia,wobecktó-
regomieszkańcyTroipozostalibezbronni.Znajdowalisiębowiemjeszczenawcześniejszym,
przedintelektualnymstadiumrozwoju.
22TerminB
´pB
˘poąoznaczaniegrecki,cudzoziemski,obcy.Chodziwięcwtymprzy-
padkuowyraźnepodkreślenieelementówzwiązanychzobcością,którątraktujesięwkatego-
riachnegatywnychjakoniemającązwiązkuzgreckimsystememwartości.
23Okreshellenistycznycharakteryzujesięszerokimrozprzestrzenieniemsiękultury
greckiejnaotaczającyświat.Jesttozarazempoczątekodejściaodklasycznościnarzecz
synkretyzmu,awięcłączeniaróżnorodnychpierwiastkówaksjologicznych,charakterystycz-
nychdlaodmiennychsystemówkulturowych.