Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Europejskipluralizmkulturowy
41
–oznaczarezygnacjęzzasaddemokratycznych.Tezaśsązakotwiczone
wkulturzedialogu.Trudnośćdemokracjipoleganazdolnościdoprowadze-
niadialogu,wznoszeniusięponaduprzedzeniaistereotypyorazposługiwa-
niusięprzedewszystkimargumentamiracjonalnymi,anieemocjonalnymi.
Europejskipluralizmkulturowy
Porównującprzestrzeńnaturalnąisymboliczną,uwidaczniasięmiędzynimi
zasadniczaróżnica,któradotyczyichcharakterystycznychcech.Przestrzeń
naturalnamajednoznaczneodniesieniedokonkretnegowymiarugeogra-
ficznego,dającegosięokreślićwoparciunapodstawowychkryteriach,le-
żącychupodstawdokonywaniapodziałówdanegoobszarukuliziemskiej.
Wtensposóbtworzysięodpowiedniąsiatkę,będącąwynikiemdokonywa-
niaowychpodziałów.Mogąonepodlegaćokreślonymzmianomwwyniku
przyjmowaniaodmiennychkryteriówdzielenia,aleniesąwstanieabstra-
howaćodistnieniaogólnychuwarunkowańprzestrzennych,uznawanych
zastałe.Aktualnieświat(wznaczeniukuliziemskiej)przestałzawierać
przestrzenienieznane.Zdjęciasatelitarnepozwalająnaotrzymanieprecy-
zyjnegoobrazuterytoriumZiemi.
WspółczesnystanwiedzynatematukładuprzestrzennegoZiemipo-
zwalastwierdzić,żenieistniejąjużtakieobszary,którepozostawałyby
pozazasięgiemnaszychzdolnościpoznawczych.Nieistniejejużsytuacja,
charakterystycznadlaminionychepok,wktórychzakreswiedzynatemat
układuprzestrzennegoziemibyłograniczony,awiedzanajegotematnie-
pełna.Jestrzeczącharakterystyczną,żeokreswielkichodkryćgeograficz-
nych,któryrozpocząłsięwepocenowożytnej,prowadziłsystematycznie
douzyskaniapełnejwiedzynatentemat.Zniknęłyteżujęcia,któremiały
wprzeszłościwymiarmitycznyiniebyłyopartenawiedzyczystoempi-
rycznej.Przezdługiczashistoriieuropejskiejmożnabyłospotkaćsięztego
typuwyobrażeniami,odnoszącymisiędotradycjiprzeszłości,niepopartymi
rzeczywistymstanemwiedzy.Funkcjonowałyonewobieguspołecznym,
przybierająctakżewymiarkulturowy43.
43Odnosiłosiętodoirracjonalnychwyobrażeńnatematziem,mórz,ludów,faunyiflo-
ry,któremiałyrzekomoznajdowaćsięwnieznanychkrainach.ZapładniałyoneumysłyEu-
ropejczyków,znajdującodbiciewróżnorodnychformachliterackich,ikonograficznych,które
weszłynastałedokulturyeuropejskiej.M.Sacha-Piekło(red.),Leksykon.Zaświatyikrainy
mityczne,Znak,Kraków1999.
