Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Etykapowinności
powinniśmy,bezwzględunato,czybógteżtonakazuje.HJeżeli
Bógoceniatak,jakocenia,ponieważwie,cojestdobre,acozłe,
towynikastąd,żedanarzeczjestdobraizłaniezależnieodtego,
czyjestjakotakarozpoznanaprzezBoga;tzn.żeocenyinormysą
ważnesameprzezsiebieiniepotrzebująbyćuzasadnianeprzez
odwoływaniesiędoBoga”[Elzenberg2001,109].Zatemjegoist-
nienieniejestnajwyraźniejdowypełnianiapowinnościetycz-
nychkonieczne,niejestnawetkoniecznedoichsformułowania,
gdyżdystynkcjeetycznesąniezależneodniego[zob.Mackie
1977,230].Aleniejestteżkoniecznewydawanieprzezniegoja-
kichkolwieknakazów(rozkazów).Albowiem,jakstwierdzawin-
nymmiejscuElzenberg,Hwtejhipotezienierozkazstwarzapo-
winność,tylkosłusznośćrzeczynakazanej.Powinnośćostałaby
się,gdybynawetniebyłorozkazu”[Elzenberg2001,27],choćby
inawetistniałrozkazodawca.Etykaniepotrzebujeteologiimo-
ralnej,jestodniejniezależna.
Jeślizaśpowinniśmyczynićcośtylkoiwłaśniedlatego,
żebógtonakazuje,topowinnośćetycznastajesięarbitralna,bo
bógmógłbynakazaćcokolwiek[szerzej:Berg2002,574].Askąd
wiemy,żenakazujewłaśnieto?
Otóżiwtymzakresieistniejągłębokierozbieżności.We-
długniektórychprzekazówbógoczekujeczydomagasię,bydla
uchronieniainnegoczłowiekaodwiekuistejudrękiduchowej
(amożeifizycznej)dokonaćjegorytualnegooblaniawodą,najle-
piejjaknajszybciejponarodzeniu,innizaśtwierdzą,żepowinno
sięmuwtymceluodciąćkawałeknapletka.Sątacy,którzyutrzy-
mują,żezgodniezwoląbogapowinnosiębyćwiernymjednemu
partnerowi(mężowilubżonie)ażdojegolubwłasnejśmierci(bo
Hcobógzłączył,człowiekniechnierozłącza”),innitwierdzą,że
wpewnychokolicznościachmożnasięznimrozstaćczynawet
porzucićgo(rozwieśćsię)albowziąćsobiekolejnegopartnera
(żonęlub–rzadziej–męża).Objawieniewolibogaprzezniektó-
rychobejmujepowinnośćtraktowaniazygotyjakistotyludzkiej,
inneobjawioneprzekazytakiejpowinnościniezawierają(inie
implikują).Sątacy,którzytwierdzą,żejestsprzecznezwoląboga
