Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Rozdział1.Rozważaniaogólne
(zbytecznych)stosunkówitd.Cowięcej,wniektórychprzypadkachregulacja
prowokujeswoistynwyścigorenty”międzyaspirantami.
Regulacjazapomocąkontrolicen
Wwielukrajach,zwłaszczazaśwbyłychkrajachzgospodarkącentralnieplano-
waną,państwostosowało,aniekiedynadalstosuje,zewzględówpolitycznychlub
społecznych,kontrolęcentowarówiczynnikówprodukcji.Istotakontrolipolega
nabrakuzgodywładzpaństwowychnawerdyktrynkulubnabrakukonkurencyj-
negorynkuinaświadomejpróbieadministracyjnegoustalaniacen(idochodów)
napoziomiewyższym(cenyminimalne)lubniższym(cenymaksymalne)odcen
rynkukonkurencyjnego.Ignorującwerdyktrynkukonkurencyjnego,państwo
lekceważybądźdezawuujekosztyalternatywneswoichdecyzji,innymisłowy
upolityczniaje,lekceważącewentualnestraty,jakiewwynikutychdecyzjiponiesie
społeczeństwo,któredanyrządreprezentuje.Wrezultacienastępujearbitralny,
zekonomicznegopunktuwidzenia,transferfaktycznychlubpotencjalnych(alter-
natywnych)dochodówodjednejstronytransakcjinarzeczdrugiej.
Cenymaksymalne
Kontrolacen,tzn.świadomezniekształceniecenyrynkowej,jestpodobna
wskutkachdonałożeniapodatkuwwysokościnp.tprocentcenynauczestni-
kówrynku.Kontrolacenmaksymalnych,tzn.zniekształceniecenyrynkowej
(określonejprzezpreferencjekrańcowegokonsumentaiproducentanarynkach
omożliwienajwiększychrozmiarach)jestrównoznacznawskutkach,donało-
żenianpodatku”wwysokości:PQt(gdziePQ=wartośćprodukcji,którejcena
podlegaregulacji)nastronytransakcji.PodatekPQtniejestjednakodprowa-
dzanydobudżetupaństwa,leczulegarozproszeniumiędzystronamitransakcji.
Ztegopowoduwłaściwsząnazwądlategopodatkujestterminnquasi-podatek”.
PoceniekontrolowanejPkkonsumencigotowisąkupićwięcejtowaruQ,aniżeli
producenciskłonnisąsprzedać.Ztegopowodu,wprzypadkunieegzekwowania
wysokichkarzahandeltowaremQnarynkuniekontrolowanym(nczarnym”),
kupującywspółzawodnicząikonkurująmiędzysobązapomocąinnychśrodków
niżpieniądz.nRepertuar”formkonkurencjiniepieniężnejjestdobrzeznany,
szczególniestarszymmieszkańcomEuropyŚrodkowejikrajówbyłegoZSRS.
Konkurencjamiędzypotencjalnyminabywcamipociągazasobątakiekoszty,
jakm.in.:kosztywystawaniawkolejkach,częstychwizytwsklepach,zbierania
informacji,pielęgnacjinstosunków”,niepewnościzaopatrzenia,nchomikowania”
rzadkichtowarów,brakuwygodyzakupów(ntankowanienocą”),transakcji
wiązanych(np.zgodanawynajemmieszkaniapoczynszukontrolowanymwza-
mianzanabyciemebliwłaścicielapowygórowanejcenie),kosztyinnychusług
-wtymusługnaturypolitycznej-i,wreszcie,kosztyróżnychformnprezentów”
ifaworów.Corazrzadziejdochodzidoskutkuspecjalizacjaopartanazasadzie
