Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sówpanowanialibijskichfaraonówpodzielonyiosłabiony,awielokrotne
najazdyobcychpaństw,przejmującychokresowokontrolęnadegipskimtery-
torium,powodują,żeobraztejepokijestniezwyklezłożony.Wistocierzeczy
samanazwaBOkresPóźny”mawsobiecoślekkopejoratywnego,bliskiego
znaczeniuBschyłkowy”.Wtymkontekścieistotnyjestzakreschronologiczny
tejepoki-wprzeszłościbardzodyskusyjny.Dominującedzisiajujęcie,zali-
czającepanowanieXXVdynastiijużniedoTrzeciegoOkresuPrzejściowego,
adoOkresuPóźnego,mamocnepodstawy.RządyKuszytów,niezwykłych
Bczarnychfaraonów”,odwołującychsiędoźródełegipskiejmonarchiiireligii,
wniektórychkwestiachnieomalbardziejegipskichodEgipcjan,byłyniewąt-
pliwieprzełomowe.IchsukceswEgipcieipóźniejszewycofaniesiędoNubii
jestdramatycznymepizodemdziejówkrajunadNilem.Następnewiekinie
przyniosłystabilizacji,leczciągprzesileń,gdykontrolęnadpaństwemspra-
wowaliBrodzimi”faraonowienazmianęznajeżdżającymiEgiptAsyryjczy-
kami,BabilończykamiiPersami.Wtledramatycznychzmianpolitycznych
pojawiająsiętufascynujące-inawskrośwspółczesne-kwestienacjonali-
zmu,kosmopolityzmu,ksenofobii,tożsamości,legitymizacjiBswojej”lub
Bobcej”władzy.Politycznymzawirowaniomtowarzyszyłyradykalnezmiany
wsferachreligii,stosunkówspołecznychigospodarki.Zjednejstrony-
OkresPóźnyoznaczałzamknięciepewnegorozdziałuhistorii,zdrugiej-był
preludiumnowejery,którąotworzypodbójAleksandraiwktórejbędziekwi-
tło,walczyłoiumierałoniezwykłe,hellenistyczno-faraońskiepaństwoPtole-
meuszy.
AutorkaniniejszejksiążkispecjalizujesięwhistoriiiarcheologiiEgiptu
Itysiącleciap.n.e.ProwadziłastudianadbudowlamisakralnymiOkresu
Późnegoibadaniagrobowcówtebańskich,wramachwłasnychprojektów
ibiorącudziałwpracachPolskiejMisjiArcheologicznejwSzejchAbd
el-Gurna.NiewątpliwiedoświadczeniewykraczającepozaBarcheologięgabi-
netową”ułatwiazrozumieniepewnychkwestii.Zarazemistotnejestto,że
MartaKaczanowiczjestprzedstawicielemmłodegopokoleniaegiptologów.
Oznaczato,żestarasiębyćup-to-date,jeślichodziostanbadań,aleoznacza
także,żenawielekwestiipatrzyświeżymokiem,bezobciążeńrutynyiślepe-
goprzywiązaniadoBkanonicznej”wiedzy.Ułatwiatoakceptacjęnowych
ustaleń.DobrymprzykłademjesttukwestiakolejnościwładcówXXVdy-
nastii.Nam,badaczomstarszegopokolenia,ciężkoprzychodziuznanie,że
Szebitku/SzabatakamógłpanowaćprzedSzabaką.Naszopórjestchybairra-
cjonalny,zmianawydajesiępoważnieumotywowana.Dlategotakistotne
jest,żekażdaważniejszainformacjamapunktodniesieniawpostaciprzy-
pisu.Każdyjestwstaniepoznaćdane,zgłębićargumentyiwyrobićsobie
własnezdanie,iewentualniepodjąćpolemikę.Obfitabibliografiailiczne
odwołaniadonajnowszejliteraturyprzedmiotustanowiąistotnąwartośćtej
8
