Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
książki.Autorkawykorzystujeprzytymwszystkierodzajeźródeł,zarówno
tekstowe,ikonograficzne,jakimaterialne,wanalizachniestroniącodwspół-
czesnejfilozofiiiantropologiikulturowej.
NaszawizjastarożytnegoświataItysiącleciap.n.e.opierasięwznacznej
mierzenaźródłachgreckich,jakDziejeHerodota,wktórychdominującyjest
specyficznyobrazEgiptujakokrajuperyferyjnego.Patrzymyzperspektywy
bliższejnam,atworzącejsięwówczascywilizacjiklasycznej,grecko-
rzymskiej.Wydajesię,żestarożytnyświatwVIII-VIIwiekup.n.e.rozszerzył
sięiprzyspieszył.Zmieniającesięjakwkalejdoskopiepolityczneukładyna
BliskimWschodzieiwbasenieMorzaŚródziemnegopozornieBwypychają”
państwofaraonównamarginesświatowejsceny.Egiptniebyłjednaktylko
drugoplanowymaktoremtejsztuki,zegipskiejperspektywysprawywyglą-
dałyzupełnieinaczej.Izmianaperspektywy-naegipską-tochybajeden
zważniejszychaspektównowegoujęciaOkresuPóźnego.Badaniaegiptolo-
giczneudostępniającorazwięcejźródełpisanych,przyczymistotnajestnie
tylkoichilość,aleizróżnicowanycharakter.Osiągnięciafilologiiibadania
zabytkówmuzealnychuzupełniająpraceterenowe,równieżpozaEgiptem
(zwłaszczawNubiiiLewancie).Corazczęściejnietylkoteksty,alerównież
odkryciaarcheologiczneumożliwiająBwniknięcie”wżyciecodziennestaro-
żytnychEgipcjan,nietylkowładców,aletakżeBzwykłych”ludzi.Wtymkon-
tekścieniezwykleobiecującejestzastosowanienowoczesnychtechnologii,
czegoprzykłademmogąbyćbadaniaizotopówstrontusłużącedoanalizy
migracji.
Książkatamazaskakujący,amożenawetdlaniektórych-prowokacyjny
tytuł.WiążesiętozpopularnądefinicjąsłowaBimperium”,którawywołuje
oczywiste,alemyląceporównaniazmodelowymimperium-Cesarstwem
Rzymskim.Faraon-imperatorem?NaszeBklasyczne”skojarzeniabudzątu
odruchowewątpliwości.Jakjednak-słusznie-piszeautorka,starożytny
EgiptodzjednoczeniadopodbojuprzezAleksandrabyłimperium.Stworzo-
nyokoło3000r.p.n.e.jakopaństworozciągającesięnaprzestrzenitysiąca
kilometrówmiędzypierwsząkataraktąNiluaMorzemŚródziemnymEgipt
faraonówbyłimperiumnaskalętamtychczasów.WMezopotamiijeszcze
przezkilkasetlat,doepokiSargonazAkadu,istniałytylkoniewielkiemiasta-
państwa.Sargonzresztączęstouważanyjestzatwórcępierwszegoimperium
wdziejachświata,choćjegopaństwoniebyłodużowiększeterytorialnieod
Egiptu;byłozatodużomniejtrwałe.WodniesieniudoEgiptumówisię
oepoceimperialnejwokresieNowegoPaństwa,gdyEgiptkontrolowałtere-
nySyro-PalestynyiNubii,zgranicaminadEufratemipozaIVkataraktą
Nilu.Nawetwczasachpóźniejszegoupadku-tobyłhoryzontegipskicham-
bicji.Jednakniewtymrzecz,jakwielkiobszarwchodziwgrę.Egiptmiędzy
VIIIaIVwiekiemp.n.e.wciążwalczyłoniezależność,integralnośćipozycję
9
