Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
jakstelegrobowe,amuletyczyfigurkiuszebti-statuetkimającezazadanie
zastępowaćzmarłegopodczaspracywegipskichzaświatach.Przedstawienia
figuralne,któreuprzedniopojawiałysięnaścianachgrobowców,terazwy-
stępująnatrumnach,stelachipapirusach,októrychmówisię,żesymbolicz-
nieprzejmująfunkcjęcałegogrobowca.
ChronologiastarożytnegoEgiptu,wkształcietakim,wjakimuznawana
jestobecniepowszechnienacałymświecie,jestrezultatemwielulatskrupu-
latnejpracyhistorykówiegiptologów,łączącychzesobąelementyukładanki
składającejsięzrozmaitych,częstobardzofragmentaryczniezachowanych
źródeł.Wpierwszejkolejnościkonsultowanesąświadectwaegipskie.Do
najważniejszychźródełdoustaleniakolejnościpanowaniaposzczególnych
władcówEgiptuzaliczająsięlistykrólewskie:dwielistyzAbydos,listazKar-
nakuorazlistazSakkary.Niestety,tekstytezostałyskomponowanewcza-
sachNowegoPaństwainieobejmujączasówpóźniejszych.Podobniemasię
sprawaztzw.KanonemTuryńskim(papirusemspisanymwczasachrames-
sydzkich),zaśnaokresjeszczewcześniejszydatowanyjestKamieńzPalermo
(czylikrólewskieannałyzczasówVdynastii).PanowanieLibijczykównie
pojawiasięwięcwżadnymznajważniejszychegipskichdokumentówwyko-
rzystywanychprzezarcheologówihistorykówdobadańnadchronologią
Egiptu.
Drugąważnągrupąźródełstanowiącychpodstawędorozważańnadko-
lejnościąpanowaniaposzczególnychfaraonów,sąodpisyDziejówEgiptu
(woryginaleAigyptiaka),utworuautorstwakapłanaoimieniuManethon.
ManethonżyłwIIIwiekup.n.e.idziałałnadworzemacedońskiejdynastii
Ptolemeuszy,któraobjęłarządywEgipciepośmiercinastępcówAleksandra
Wielkiego.OryginałdziełaManethonaniezachowałsiędonaszychczasów;
jegotreśćznamyzaledwiezpóźniejszych,niekompletnychwyciągów.Mimo
tohellenistycznykronikarzwywarłogromnywpływnaegiptologięibadania
nadchronologiąEgiptu:tozDziejówEgiptuzaczerpniętostosowanydodzi-
siajpodziałnatrzydzieściegipskichdynastii.DziełoManethonazawieralistę
władcówpanującychnadNilemodczasówmitycznychażdodrugiegopano-
waniaperskiego-awięcobejmujetakżerządyLibijczyków.Wtymjednak
przypadkuManethonniemożenamprzyjśćzpomocą:kronikarzwymienia
tylkokilkulibijskichwładcówpanującychwtymokresiewTanisiBubastis,
zupełniepomijającinneośrodkiwładzy.Szczegółowakolejnośćpanowania
poszczególnychwładcówepokilibijskiej,jakikulisyprzechodzeniawładzy,
pozostajądlanaszatemzagadką13.
Nieznamywięcdokładnychdatpanowaniaposzczególnychwładców,
wiemyjednak,żeEgiptrządzonyprzezLibijczykówbyłEgiptemodmiennym
odEgipturządzonegoprzezEgipcjan.Królówbyłowielu,awiększośćznich
-paradoksalnie-takczyowak,łączyływięzykrwi.Częśćbadaczysugeruje,
22
