Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
światowejwpływelementówamerykańsko-angielskichnajęzykjapoński,zwłaszcza
wdziennikarstwie,stajesięwprostzastraszający,coznajdujeodbicierównieżwlite-
raturzepięknej.
ROZWÓJSYSTEMUGRAMATYCZNEGO.Jesttoprocesprzebiegającyznaczniewolniejniżroz-
wójsłownictwa.Szczególnietrwałyjestszykwyrazówiczłonówzdańwjapońszczyź-
nie,utrzymującysiębodajżebezzmian–pomijającszykpoetycki–jużodkilkunastu
wieków.Składniazdaniapojedynczegoizłożonegouległawprawdziepewnymzmia-
nom,anawetwpływomjęzykachińskiego,aleniesątomodyfikacjedalekoidące.
Natomiastsilniejszymfluktuacjompodlegaodmianaczasownika.Szczególniegodne
zanotowaniajestdążeniedozastępowaniasyntetycznychkońcówektrybówiaspek-
tówczasownikowychkonstrukcjamianalitycznymi,którebardziejjednoliciemogą
byćstosowaneprzyrozlicznychformachwerbalnych.Wwynikupodobnychproce-
sówobecnakoniugacjaczasownikajapońskiegojestowieleprostszaodkoniugacji
historycznej.
JĘZYKPOTOCZNYWLITERATURZE.Piśmiennictwojestcopewienczasterenemekspansji
językapotocznegoistajesięprzeztodokumentemrozwojujęzyka,ajednocześnie
pisarzwpływanatenrozwój,wzbogacaikształtujejęzyk.Posługiwaniesięjęzykiem
klasycznym,martwymjużdlaczytelnikadanejepoki,czynizliteraturyrozrywkę
elitarną.Utwórnapisanyjęzykiempotocznymstajesiędostępnydlaszerszegokręgu
odbiorców.
PrzełomowymmomentemwdziejachliteraturyjapońskiejjestkoniecXIIipoczą-
tekXIIIw.,kiedytowbrewdotychczasowejtradycji(doXIIw.literaturajapońska
posługujesięwyłączniejęzykiemklasycznym)potocznesłownictwozyskujedostęp
doliteratury.ZkoleikulturalnaprzewagamieszczaństwawJaponii,poczynając
odXVIIw.,prowadzispontaniczniedocoraztoczęstszegostosowaniawpiśmiennic-
twiewytworzonychwżywejmowienowychkonstrukcjimorfologicznychiczęścio-
woskładniowych(zwłaszczakońcówekczasownikowych).PodkoniecXIXw.zjawia
sięwliteraturzehasłogenbun-itchi,coznaczyHtożsamośćsłowapisanegozmówio-
nym”,awięcnawołujesiędopisaniatak,jaksięmówi,czylidoposługiwaniasię
wmowieipiśmietakimisamymiśrodkamisłownikowymiigramatycznymi,gdyżdla
przeciętnegoczytelnika,którynieprzeszedłspecjalnegoprzeszkolenia,starszeteksty
literackiebyłyzupełnieniezrozumiałe.Skromnepoczątkowopostulatystosowania
żywejmowyprzynajmniejwdialogachksiążek,wkońcudoprowadzajądoHupotocz-
nienia”równieżtekstówodautorskich,takżewXXw.całeutworysąjużjednolicie
20
