Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
pisanestandartowymjęzykiempotocznym;wtymstanierzeczydialogiodzwiercie-
dlajączęstokroćbardziejpotocznystanjęzyka,resztazaśtekstustanbardziejwzorco-
wy,szkolny.Należydodać,żepodrugiejwojnieświatowejznikająteżniemalzupełnie
zużycianieliczneresztkidawnychpiśmiennychform,np.tzw.stylepistolarnyczy
styldokumentarny,wzwiązkuzczymstylstandartowystajesięobowiązującywe
wszelkichformachpisemnych.Towszystko,cozostałopowiedzianeopiśmie,słow-
nictwieigramatyce,maróżnorakieodbiciewliteraturzejapońskiej,którejposzcze-
gólneokresyróżniąsięmiędzysobązarównostopniemrozwojupisma,jakicech
językowych.Stąddoposzczególnychfazpiśmiennictwajapońskiegonależypodcho-
dzićzodmiennymaparatemnaukowymzarównowzakresiejęzykoznawstwa,jak
izodmiennymzakresemsemantycznympotrzebnymdonależytegorozumienia
różnychepokrozwojukultury.Jeślizaśuprzytomnimysobieponadto,żeniekiedy
dochodząteżdogłosuwłaściwościdialektalneróżnychregionówJaponii,musimy
stwierdzić,żeniejestbynajmniejłatwośledzićnaoryginałachrozwójliteraturyja-
pońskiej.Toteżnawetliteraturoznawcyjapońscyspecjalizująsięnaogółtylkowpo-
szczególnychdziełachczyautorach,gdyżniesposóbjednemuczłowiekowijednako
dokładniepoznaćoryginałyzróżnychepok.
TRADYCYJNAPERIODYZACJALITERATURY.Potychszkicowychuwagachdotyczącychcechję-
zykowychwpiśmiennictwie,zajmiemysięzkoleipobieżnymprzeglądemrozwoju
formyitreści(tematyki)literaturyjapońskiejobejmującejokresIV–XIIIw.,zpomi-
nięciemjednaktwórczościokreślanejmianemkanbun(dosł.Htoconapisanepochiń-
sku”),tzn.utworówitekstówpisanychprzezJapończykówwjęzykuchińskim,która
tomanierawiernieprzypominapraktykępisaniapołacinieprzezPolakówwokresie
początkówpiśmiennictwapolskiego.Kanbunstanowiwprawdzieważnąkartędzie-
jówliteraturyijęzyka,gdyżzawszenaobietedziedzinypotroszewpływał,aleteż
zawszejesttokartauboczna.
Ponieważrozwójtreściowo-formalnypiśmiennictwawypadnienamomówić
historycznie,zastanówmysiępokrótcenadproblememznalezieniawdziejach
literaturyjapońskiejjakichśzasadniczychmomentówprzełomowych,dzielących
przebiegowychdziejównawielkieokresy,periody.Japońscyhistorycyliteratury
przyjmująalborealnohistorycznypodziałnaokresyzwiązanegłówniezdzieja-
miadministracjikrajem(okresy:Yamato,Heian,Kamakura,Muromachi,Edo,
Meiji,Taishó,Shówa),alboteżzasłuszniejszyuważająpodziałogólnochronolo-
gicznyna:kodai(starożytność),chūsei(średniowiecze),kinsei(nowożytność)oraz
kindai(nowoczesność)–tenostatnipodziałnależyteżuważaćzanajnowszy.
21
