Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
Ekonomia:felietonyianalizy
działaczebolszewiccyna16procent,wrokuzaś1922jużna50procent5.
Teobliczeniasprzecznesącoprawdazinnymi,wedługktórychpłacako-
lejowcówwynosiławroku1922jednąósmąprzedwojennej,mabyćzaś
podniesionawroku1923dojednejczwartejpłacprzedwojennych(5rubli
złotychi9rublizłotychmiesięcznie)6.Niemniejwobeczniesieniazakazu
przenoszeniasięzjednegoprzedsiębiorstwadodrugiegoioparciastosun-
kurobotnikadopracodawcyterazjużnienazasadzieprzymusu,alena
starejkapitalistycznejzasadzienajmupołożenierobotnikówniewątpliwie
siępoprawia.
Wolnyrynekzatriumfowałwięcwdziedziniepracy.Jakijest
jegoudziałwzakresiewymianytowarów?Przejściebolszewizmuwtym
zakresienanowetorywykazujeznowucechyanalogicznedoprzebiegu
wypadkówwdziedzinieorganizacjiprodukcji.Pierwszekrokirobionesą
niechętnieizoporem.Niedasięutrzymaćwymianawrękachpaństwa,
niechżejąprzejmąprzynajmniejkooperatywy!DCentrosojuz”(centralna
organizacjakooperatyw),zbiurokratyzowanyzresztądoszczętniewla-
tachpoprzednichizamienionynaorganpaństwowy,maspróbowaćująć
wswojeręcecałyhandelmiastazewsią.
Tapróbagruntowniezawodzi.Ogromnamachinabiurokratycznadzia-
łaciężkoiniesprawnie:dostarczachłopomsierpówikospoukończonych
żniwach,anaftęwlecie–więcwłaśniewtedygdyjejchłopurosyjskie-
muniepotrzeba.Nicdziwnego,żeobokkooperatywywciskasięlegalny
już,choćniechętniewidzianywsferachrządowychhandlarzprywatny.
Wciskasięonnietylkomiędzyprywatnegoprzemysłowcaikonsumen-
ta,zaczynaodgrywaćrolępośrednikatakżemiędzyprzedsiębiorstwem
państwowymaodbiorcąprywatnym,ba,okazujesiękoniecznynawet
wstosunkachhandlowychpomiędzyposzczególnymiprzedsiębiorstwami
państwowymi!Rządpróbujemusięprzeciwstawiaćrazjeszcze.Organizu-
jegiełdytowaroweiuniwersalnedomyhandlowe.Wszystkieteinstytucje
niewytrzymująkonkurencjizkupcemprywatnym.
DOrganyrządowe,którezrobiływpewnejchwiliwysiłek,byzorgani-
zowaćhandeldetaliczny,cofnęłysięnaswojenaturalnepozycje–pisze
wojskowymstylempublicystarosyjski–ijednocząsięokołoprowadzenia
operacjihurtowych.Detalprzechodziwręcekooperacjiikapitałupry-
watnego”.Istotnie,przechodziwcoraztowiększejmierze,jeśliwedług
zestawieńsowieckich40procentobrotówhandlowychprzeprowadzili
wroku1922prywatnikupcy,10procentkooperatywy,50procentzaś
tylkoorganyrządowe.Małotego!Kamieniewstwierdza,żeDwhandlu
organówpaństwowychpomiędzysobąosobyprywatnepośredniczy-
ływ23procentach,kooperacjaw12procentach”.Trzebasięzgodzić
5ArtykułWasilijaW.Schmidta,Organizacjapracy,DEkonomiczeskajaŻyzń”,
7listopada1932.
6SprawozdanieA.A.NeopichanowanaposiedzeniuKomisjiPłacwdniu16stycz-
nia1923.
