Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Domenyzainteresowańimetodybadawczewspółczesnejstylistyki
23
zachodzącejwplaniewerbalnym,parawerbalnyminiewerbalnym(Kita
2000).Patrzenieprzezpryzmatżywejmowynainneformywymiany
uzmysłowiłodoniosłąrolęmedium,jakimjestrodzajprzekaźnika.Do-
strzeganadziśodrębnośćkomunikacyjna,jakąkreujemowa,pismo,druk,
środkiaudiowizualne,Internet,umożliwiaodpowiedniesprofilowanieana-
lizstylistycznych,takbywskazać,wjakisposóbwybórmediumważyna
organizacjistylowej(przypomnętusłynnądewizęMcLuhana:Przekaźnik
jestprzekazem).Stylistyka,którapodążadrogą„interakcjonistów”,uloko-
wałaswezadaniaanalitycznegłówniewobrębierzeczywistych,niefikcjo-
nalnychformdyskursu.
Trudnoprzecenićwpływ,jakinabadaniastyluwywarłwspółczesny
zróżnicowanyparadygmatkognitywistyczny.Adaptacjatejwielonurtowej
teoriinapotrzebywspółczesnejstylistykizasadniczozmieniłaobliczeme-
todologiibadańnadstylem.Wrefleksjimetateoretycznejmówisięwprost
oukonstytuowaniusięstylistykikognitywnej(por.Gajda2001a;
Semino,Culpeper,ed.,2002;Habrajska,Ślósarska,red.,
2006).Założeniapodejściakognitywistycznego,któretupowtórzęzaElż-
bietąTabakowską,uświadamiają,żepromieniowaniemyślikognitywizmu
madziśszerokizasięg.Porównajmy:
a)przejścieodizolacjonizmudointegracjonizmuwpodejściudo
przedmiotubadań;
b)pojmowanieznaczeniajakofunkcjikonteksturozumianegowkate-
goriizbioruzałożeńkoniecznychdozrozumieniaokreślonejwypowiedzi
(kognitywizmpodkreśla,żekontekstytenieistniejąwzewnętrznymświe-
cie,leczwumyśleużytkownikówjęzyka,zasadnicząwięcrolęwkształto-
waniusięznaczeńodgrywapoznającyumysł);
c)nacisknapostrzeganietekstuwkategoriachprocesu,copozwala
traktowaćobiektanalizy(tekst)jakoprzejawleżącychujegopodstawope-
racjipoznawczych,atozkoleirodzizainteresowanieulokowanymi
wludzkimumyślestrukturamipoznawczymi,mającymikształtprototypo-
wyisieciowy;
d)zatarciepodziałumiędzysynchroniąadiachronią;
e)przejścieodstatycznegopojęciakontekstudodynamicznejkontek-
stualizacji,wktórejczasiewprocesiekomunikacjinastępujenegocjowanie
znaczeń;
f)odejściewbadaniunaukowymodzałożeniawiedzyobiektywnej
iprzyjęcietezyowiedzyepistemicznej,cooznacza,żewszelkiepoznanie
mawtleosobępoznającą,jestwięczkoniecznościsubiektywneirelatyw-
ne(Tabakowska2005:664)14.
14Autorkaprzypominakognitywistycznyslogan,jakobyto,cowidzimy,zależałood
tego,jakpatrzymy(whatweseedependsonhowwelook).
