Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Domenyzainteresowańimetodybadawczewspółczesnejstylistyki
25
stycznymiikryjącąsięzanimiwykreowanąiodczytanąprzezodbiorcę
wizją16świata:
Zwłaszczawmetaforzepoetyckiejkryjesięzawsze[...]jakiś„senswłasny”poety,
niedostępnyinnym,aintegralniezwiązanyzbagażemjegodoświadczeńiprze-
żyć.Zdrugiejstronypodobne„sensywłasne”mogąimputowaćmetaforzeodbior-
cy,równieżobarczeniwłasnymidoświadczeniami,kompleksowymiukładami
doznańiskojarzeń.
Dobrzyńska2000:110
Stylistykaprzyjmujezaproponowanąwramachpodejściakognityw-
negodrogęanalizy1wychodzącodgotowegokomunikatu,odtwarza
konceptualizacjepodmiotuorazichkulturoweipsychologiczneuwarun-
kowania,dochodzącdo(tojużpozostawiaraczejkognitywistom)proce-
sówpoznawania.Stylistykakognitywna
jestjednocześniestarainowa.Jeststara,ponieważskupiającsięnarelacjachmię-
dzywybieranymiśrodkamiwyrazuiefektamidokonanychwyborów,stylistykaod
zawszezajmowałasięzarównosamymitekstami,jakiichinterpretacjamiprzez
czytelników.[...]Nowyjestsposób,wjakianalizajęzykowasystematyczniebudu-
jesięwoparciuoteorie,którerozpatrująwyboryokreślonychśrodkówjęzyko-
wychwodniesieniudostrukturiprocesówpoznawczych.Pozwalatonabardziej
systematycznyijasnyopisrelacjimiędzytekstamizjednejstrony,areakcjami
czytelnikówiinterpretacjamizdrugiej.
Semino,Culpeper2002:IX,cyt.za:Tabakowska2005:669
Szerokaprzestrzeńpoznawcza,którąwyznaczakognitywizm,aprzede
wszystkim„antropologicznezanurzenie”wiedzyjęzykowej(Korwin-
-Piotrowska2006),szczególniebliskiejestzałożeniomlingwistyki
kulturowej.Bezwzględunaróżnicemetajęzyka,preferencjebadawcze,
przyjętekoncepcjefilozoficzne,odpowiednioprofilującepodstawymeto-
dologiczne,wspólnądlajejnurtów(lingwistykiantropologicznej,etnolin-
gwistyki),aistotnądlastylistykiperspektywąbadawcząjestustanowiona
16Pytanie,wjakimstopniulingwistykakulturowamawbadaniachjęzykowegoobrazu
światauwzględniaćsystemjęzyka(gramatykęisłownictwo),tekstykliszowane(przy-
słowia,frazeologizmy),awjakimużyciajednostkowe,zostałowśródjęzykoznawcówpo-
stawione.Padłarównieżpropozycja,bywprowadzićrozróżnieniaterminologiczne:
posługiwaćsiękategoriąjęzykowegoobrazuwodniesieniudoświatautrwalonegowsy-
stemiejęzykowymorazkategoriąwizjiświatawodniesieniudoobrazuwykreowanego
wjednostkowymtekście,najczęściejartystycznym.Zob.:Bartmiński1990;Grze-
gorczykowa1990.Dystynkcjata,takżezpowodówteoretyczno-metodologicznych,
niebyłautrzymywana(wskazywanonapłynneprzejściamiędzywiedząnaukowąapo-
toczną,kreacjęmanifestującąsięwróżnychtypachtekstów,nietylkoartystycznychitp.).
Zob.m.in.Rokoszowa1997.
