Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Uzgodnieniateoretyczne
Założeniatezbliżająstylistykęuprawianądzisiajprzezlingwistówdo
poetyki(postulujesięnietylkoutworzenieparadygmatustylistykikogni-
tywnej,aleipoetykikognitywnej,zob.:Tsur1992;Bolecki200215;
Stockwell2006).Tymsamymmożliwestałosięzintegrowanieprzed-
sięwzięćinterpretacyjnych(zwłaszczainterpretacjitekstówartystycznych)
teoretykówliteraturyijęzykoznawców(por.Pajdzińska,Tokar-
ski,red.,2001;Bartmiński,Niebrzegowska-Bartmiń-
ska,Nycz,red.,2004).Szczególnieuprzywilejowanym„miejscem
wspólnym”okazałasięsemantycznawarstwawypowiedzi,któranie-
uchronniewłączaworbitęanalizszerokoobecniedyskutowanąproble-
matykęrozumieniatekstuijegointerpretacji,odczytywaniaintencji
autorskiejidocieraniadoautorawizjiświata(por.Tabakowska
1998;Sławkowa2001,2008;Ślósarska2004;Korwin-Pio-
trowska2006).Dlabadającychsemantykętekstuartystycznegookazu-
jesięjasne,żepoetyckawizjaświatawyłaniasięzawszezobrazu
zakorzenionegowjęzykudanejspołecznościkulturowej(nawetprzezjego
negację),zutrwalonychwnimsposobówkonceptualizacji(Pajdziń-
ska2005:302),dlategoteżdlastylistykiosiągnięcialingwistówkulturo-
wych,choćkoncentrująsięoniczęściejnaobrazieutrwalonymwsystemie
języka,sąbezpośredniminiezbędnymkontekstemodniesień(por.m.in.
analizy:Tokarski1987;Pajdzińska1995;Sławkowa1996).
Językowychwyznacznikówobrazu(wizji)świataposzukujesięwob-
rębiestrukturygramatycznejjęzyka,wjegosłownictwie,wefrazeologii,
wskładniistrukturzetekstu,semantyceietymologii,atakżeonomastyce
ietykieciejęzykowej(Anusiewicz,Dąbrowska,Fleischer
2000:31).Niedziwizatem,żeprowadzonezperspektywykognitywistycz-
nejanalizyznaczeniowegokomponentudyskursuliterackiegowzbudziły
napowrótzainteresowaniejęzykowymi„środkamiwyrazu”,zwłaszcza
funkcjąstylotwórcząleksyki(por.
Tokarski
1990;
Puzynina
2007)orazstruktursyntaktycznych.Przypomnęprzykładowonajnowsze
studianatematmetafory(Tokarski1987;Lakoff,Johnson
1988;Dobrzyńska1994),konstrukcjiporównawczych(Jędrzej-
ko1994a),aluzji(Skubalanka2006a),frazeologizmów(Paj-
dzińska1993),kolokacji(Loewe2000),nacechowanejstylistycznie
składni(Jędrzejko2005;Ostaszewska2005).Autorzy1co
jestznakiemzmianypostawbadawczych1dążąwopisiedowytropienia,
anastępniezinterpretowaniazwiązkówmiędzyużytymiśrodkamistyli-
15ZaszczególniebliskiepoetyceuważaBoleckinastępującezałożeniakognitywizmu:
„a)językodgrywapodstawowąrolęwkreowaniuspołecznychobrazów(kategoryzacji)
rzeczywistości,októrejmówiwypowiedźjęzykowa;b)poznawanierzeczywistościjestpro-
cesemdokonującymsięwakciewypowiedzi[...];c)podmiotniejestbiernymprzyswaja-
czemkultury,leczjejwytwórcąwakciemówienia”.(Bolecki2002:4281429).
