Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ZbigniewWróblewski:Subiektywnośćimechanizm.Działanieizachowanie...
niającjeodświatawegetatywnego12.Wtymdrugimświeciebytówożywionych
niepojawiająsiętakiefenomeny,jakcierpienie,głód,związanezniespełnie-
niempotrzebiniepowodzeniemodpowiedniejformyruchu13.
37
3.Interpretacjamechanicystyczna
Dominującainterpretacjasugerujejednak,żemożnaomówionyschemat
sformułowaćadekwatniebezodwoływaniasiędopojęćsubiektywnych(psy-
chicznych).Uczuciegłodubędziewówczasopisywaneprzezczynnikiobiek-
tywne:jestonostanemfizycznegobrakuwsystemiemetabolicznym,który
uruchamiaszeregprocesówwobszarzefizyczno-chemicznymwrazzuczucio-
wymnkostiumem”.Działaniekotamożnawięczinterpretować,odwołującsię
doprocesówfizycznychzachodzącychwjegoorganizmie,aniedotego,cosu-
biektywne.Wzorcowegoschematutakiejinterpretacjidostarczateoriacyber-
netyczna,którasprowadzakolejneelementydziałaniazwierzęciadoprawa
końcowejrównowagi,tj.mechanikientropii14:to,copsychiczne,jestwtórne,
pierwotnajestpłaszczyznafizyczna.Kostiumpsychiczny(uczuciowy)jest
wtórnym,subiektywnymprzejawemfizjologicznegostanunapięcia.Wprzy-
padkugłoduinterpretacjacybernetycznasugeruje,żetenfizjologicznystanna-
pięciawpołączeniuzodpowiednimzmysłowymsygnałempotrafiuruchomić
odpowiedniwzorzeczachowania,np.myszmusinajpierwzostaćdostrzeżona,
abyzostałaprzyjętapostawaskradania,postawatazaśdostosowujesiędokaż-
dorazowychzmianpołożeniamyszyitd.Odwołaniesiętutajdotakujmowanej
dynamikinwidzenia”inślepoty”jestpozorne.Wcybernetycznejwykładninwi-
dzenie”niejestinterpretowanewsensieuświadamianiasobieczegoś,alejako
obiektywnybodziecnerwowy,którydziałajaknwyzwalacz”(trigger),adonie-
godostosowująsiękolejnezachowania,takżeujmowanewramachobiektywne-
gosensomotorycznegomechanizmusprzężeniazwrotnego15.Cybernetyczny
opiszachowańzwiązanychzgłodemijegozaspokojeniemdajesięprzedstawić
wnastępującychetapach:napięciefizjologiczne(zaburzeniehomeostazyspo-
wodowanemetabolicznymbrakiem),wydzielaniewewnętrzneipobudzeniener-
wowe,gotowośćdoselektywnegowyzwoleniawzorcazachowania,sensomo-
torycznesprzężeniezwrotnekierująceprzebiegiemzachowania,pozytywny
12H.JONAS:PhilosophischeUntersuchungenundmetaphysischeVermutungen.Frankfurtam
Main,Suhrkamp,1994,s.28–33.
13Ibidem,s.32.Najwyższąformązasadypośredniościtransanimalnefunkcjeczłowieka:
tworzenienarzędziiobrazóworazjegostosunekdośmierci.
14H.JONAS:Zasadaodpowiedzialności.Etykadlacywilizacjitechnologicznej...,s.121.
15Ibidem,s.120.