Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Rozdział1
Stanowiskocontrollerazyskałonaznaczeniuwlatach20.XXw.Przesłankiwzrostu
zainteresowaniaprzedsiębiorcówzadaniamikomórkicontrollinguifunkcjącontrollera,
wedługW.Ossadnika[1998,s.4],byłynastępujące:
§
powstawanieirozwójdużychprzedsiębiorstw,wktórychpojawiałysiętrudnedo
rozwiązywaniawewnętrzneproblemyzkomunikacjąmiędzydziałami;
§
automatyzacjaprodukcji,prowadzącadowzrostukosztówstałych,ograniczającego
elastycznośćdziałańprzedsiębiorstw;
§
powstawanienowych,wpraktycemałoznanychinstrumentówzarządzania,któ-
rychstosowaniewcorazbardziejturbulencyjnymotoczeniuwymagałoznacznych
nakładów.
Wrazzpowiększaniemsięobszarówzagadnieńiwzrostemzłożonościprocesów
zarządzaniaorganizacjaminastępowałazmianazadańcontrolleraiprzejścieodczyn-
nościzwiązanychzrachunkowymrejestrowaniemikontrolizaszłościdoplanowania
przyszłościprzedsiębiorstwa,coprowadziłodorozpowszechnianiasięcontrollingu.
W1931r.powołanospecjalnyinstytutbadawczyController’sInstituteofAmerica,który
-jakojużFinancialExecutiveInstitute-opracowałw1962r.katalogzadańcontrollera.
Wskazanowówczasnastępująceobszaryjegoobowiązków:planowanie,sprawozdaw-
czośćijejanaliza,nadzórnadrealizacjązadańprzedsiębiorstwa(swoistakontrolawe-
wnętrzna)orazbadanianadrozwojemwskalimakro.
ZgodniezdefinicjąICVcontrollertoosoba,któraświadczyekonomiczneusługi
doradczewzarządzaniuprzedsiębiorstwem,dbaojawnośćkosztów,wynikówistrate-
gii,koordynujeceleiplanycząstkoweprzedsiębiorstwa,organizujesprawozdawczość
umożliwiającąkierowanieprzedsiębiorstwem,adziękiswejmetodologiidziałania
troszczysięozwiększenieefektywnościwcałymprzedsiębiorstwie,traktowanymjako
systemregulacji.ControllerwNiemczechjestwięcrozumianyjakoosobaułatwiająca
podejmowaniedecyzji.Jegorolapoleganadoradzaniuwprocesiepodejmowaniade-
cyzji,np.kierownictwuprzedsiębiorstwawsprawiewyborumetodplanowaniastrate-
gicznego,naniższymszczebluzaś-planowaniaoperacyjnego.
Wskazującnarelacjecontrollerazzarządemprzedsiębiorstwa,należyzwrócićuwagę
naczynnościpolegającenaprzekształcaniudanychpochodzącychzesprawozdawczości
rachunkowejifinansowejwinformacjeprzydatnewzarządzaniu.J.H.Jackson[1949,
s.25],wykładowcanaStanfordUniversity,głównąfunkcjęcontrollerówdefiniowałjako
uwolnienierachunkowościzjej„sztywnegokaftana”,takabymogłabyćużytawprak-
tycezarządzania.
Wśródcontrollerówwykształciłysięróżnepostawy[Czubakowska,2005,s.31-32],
któreodpowiadajątakimstanowiskom,jak:
§
rejestrator,działającywstabilnym(statycznym)otoczeniu,nieuczestniczącywpro-
cesiedecyzyjnym;zajmujesięgłównieprzetwarzanieminformacjizesprawozdań