Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MarekNowak
terminutransmutatiocorporalis
3
.Zatemwludzkiejnaturze
wydarzasięcoś,copowodujejakąśformętransmutacji,czyli
przemiany,idlategomożnaniecożartobliwiestwierdzić,że
uczuciaposiadajązdolnośćporównywalnązalchemią.Zajmijmy
sięwięcjednąztakichsił,któraposiadamocprzemieniającą.
ZdaniemMagdalenyPłotkiśw.Tomaszuważałradośćzapełnię
ikresuczuć,wktórejdokonujesięspełnieniewszystkichprag-
nieńczłowieka
4
.
Naokreślenieafektubędącegoprzedmiotemnaszychana-
lizAkwinataużywałterminudelectatio–odpowiednikiemtego
słowawjęzykupolskimjestzjednejstronyradość,zdrugiejzaś–
przyjemność.Ówłacińskiterminsprawiatrudnościinterpreta-
cyjnenietylkopolskimczytelnikom.Podamprzykład:istnieją
conajmniejdwieróżnepropozycjetłumaczeniasłowadelectatio
najęzykangielski–DianaCatesproponujesłowodelight,zaś
EricD’Arcy–pleasure
5
.
Musimypamiętaćotym,żekategorieradościiprzyjemności
niepowinnybyćtraktowanerozłącznie,gdyżprzyjemnośćuśw.
Tomaszaniejestdomenąwyłączniezmysłówzewnętrznych.Jest
tokategorianatyleszeroka,że,rozumiananasposóbToma-
szowy,wpoważnymstopniuróżnisięodkoncepcjigłoszonejnie-
gdyśprzezszkołęhedonistówzapoczątkowanąprzezArystypa.
Delectatioainneuczucia
JakiejestmiejscedelectatiowTomaszowejkoncepcjiuczuć?Jakie
sąogólnezałożeniasystemupsychologiiuczuć?Władzeduszy
3TomaszzAkwinu,PrimaSecundaeSummaeTheologiaeaquaestione
IadquaestionemLXX,w:idem,OperaomniaiussuimpensaqueLeonis
XIIIP.M.,t.VI,ExTypographiaPolyglottaS.C.dePropagandaFide,
RomaeMDCCCXCI,s.171,dalejjakoLeonina,t.6.
4M.Płotka,KoncepcjaradościwDSumieteologii”św.TomaszazAkwinu,
„StudiaTheologicaVarsaviensia”2018,nr1,s.75.
5D.F.Cates,AquinasontheEmotions.AReligious-EthicalInquiry,
WashingtonD.C.2009,s.140;St.ThomasAquinas,SummaTheologiae,
vol.20:Pleasure,transl.E.D’Arcy,Cambridge2006,passim.
~48~
