Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
CzęśćI.Bezdomnośćwkontekścierecepcjispołecznej
publicznej.ObokOBOPiCBOSdziśtakąrolępełnitakżetelewizja,któranietylko
kształtujepostawy,aletakżejemonitoruje.
Istotny,choćniezbytaktualnyzpowoduupływulat,jestraportstworzony
wPolskiejAkademiiNauk,wktórympodkreślonazostałaświadomośćspołeczna.
UŚwiadomośćspołecznaoznaczacałokształtczyzespółidei,wartości,postaw,
poglądów,przekonańiopiniiwspólnychdlacałychgrupspołecznych,określających
sposóbmyśleniadanegospołeczeństwa,zinstytucjonalizowanychiutrwalonych
whistorycznieukształtowanychformachżyciazbiorowego”30.
Wprawdzieniesposóbuznaćkonstatacjiiwnioskówwynikającychzdoraź-
nychzwiadówsocjologicznychzawpełnimiarodajne,jednakżemogąonesłużyć
zapożytecznybarometrnastrojówspołecznychipostawprzydatnydokształtowa-
nianaprzykładpolitykispołecznej,informacyjnejczysocjalnej.Jakpodkreślono
wraporcie:
UIstotneiniezmiennejest,żeświadomośćspołecznaujmowanawwymiarze
globalnymstanowikonglomeratwielorakich,występującychzróżnąizmienną
wczasieintensywnościąiczęstotliwościąpostawipoglądów,którezazębiająsię
iwzajemnieprzenikają,tworzącgąszczstosunkówmiędzyludzkichtrudnych
doposegregowania”31.
Niezmieniatojednakfaktu,żemonitorowanieijednoczesnekształtowanie
wspólnejświadomościstanowinieodzownyczynnikspajającyspołeczeństwo.
Pozwalazarazemnaeliminowaniezagrożeńzwiązanychzdyskryminacją,wyalie-
nowaniemczymarginalizowaniemgrupwspółistniejącychwjednymorganizmie
narodowym.Pojęcieświadomościrozumiemtunietylkojakowspólniewyzna-
wanewartościnarodu,kulturyczyspołeczeństwa,aletakżeświadomośćiwspólną
wiedzędotyczącązróżnicowaniagrupspołecznych,nierówności,wartościhuma-
nitarnychczypracynarzeczwyrównaniaszans.Świadomośćspołecznawtym
względziejestideąwiedzyopartejnafaktach,nienastereotypachietykietach,
wmyślBaconowskiejideiempiryzmu,którywNovumorganumzarzuciłfilozofii
starożytnejiśredniowiecznejutratębezpośredniegokontaktuzrzeczywistością,
wzywającjednocześniedonawiązaniabezpośredniejstycznościzrzeczami,przez
oparciewszystkichtwierdzeńorzeczywistościnadoświadczeniu32.FrancisBacon
podkreśla,żeżadneprzypuszczenianiezastąpiąodkryćiwiedzy:
30NowoczesnykształtPolski:dylematyrozwojunaproguXXIwieku:.raportprognostyczny,
PolskaAkademiaNauk,Wrocław1989,s.47.
31Ibidem,s.48.
32F.Bacon,Novumorganum,PWN,Warszawa1995,s.7(XXI).
