Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
66
1.Antropolodzywkoloniach-wojny„białegoczłowieka”
twórcówantropologiiwojskowej.Poczynioneprzezniegopodczaslicz-
nychkonfliktówkolonialnychnaprzełomieXIXiXXw.obserwacjestały
siępodstawąwielupóźniejszychopracowańdotyczącychprowadzenia
walkiprzeciwpartyzanckiej.JegopracaTheSmallWars(1893)przywoły-
wanajestwwiększościwspółczesnychpublikacjipoświęconychtejprob-
lematyce,asamopojęcie„małychwojen”traktowanejestjakosynonim
operacjiwojskowych,wktórychobecnośćantropologów(izastosowanie
posiadanejprzeznichwiedzyokulturzeprzeciwnika)jestszczególnie
pożądana(por.Singh2011;RasmusseniSieck2012;Turnleyetal.2012).
1.1.4.Antropologiawsłużbiebrytyjskiejadministracji
kolonialnej
Brytyjskaantropologiaspołeczna,wodróżnieniuodrozwijanejwUSA
antropologiikulturowej,odmomentuswojegopowstania,azwłaszcza
ukonstytuowaniajakodyscyplinynaukowej,miaławyraźnieokreślonece-
lepraktyczne,leczniebyłyonezwiązanezpodbojemnowychterytoriów,
alezichadministrowaniem.Jakzgodniepodkreślająautorzyzajmujący
sięhistoriąantropologiibrytyjskiej,zainteresowanie„innymi”ludamibyło
powiązanezpolitykąkolonialną,aniezpodbojemiekspansjąterytorialną
(Kuper1987;Kuklick1993;DauntoniHalpern1999;ErikseniNielsen
2001;Barth2007;Kuklick2008a;Lewellen2011).Począwszyodwypraw
JamesaCookanawyspypołudniowegoPacyfikuw2.poł.XVIIIw.iotrzy-
manejprzezniegotzw.tajnejinstrukcji,poznanieludówtubylczychbyło
podporządkowanerealizacjiekonomicznychinteresówKoronybrytyjskiej.
Ekspansja,awrazzniądominacjaikolonializm,jaktwierdziKieniewicz
(1986),podporządkowywałydziałaniaadministracjikolonialnejitowarzy-
szącegojejwojskautrzymaniupokojunazajętychterytoriach,tak,abyza-
pewnićswobodnąwymianęhandlowąmiędzycentrumaperyferiamiimpe-
rium(Gascoigne2007:109in.).Wtymteżznaczeniuekspansja,dominacja
ikolonializmniebyłycelem,ajedynieśrodkiempolitykibrytyjskiej.Ta-
kiepodejściewidocznejestwsposobietraktowania„kolonii”wAfry-
cePołudniowej-doczasuodkryciatamzłóżcennychsurowców,Kraj
Przylądkowypełniłfunkcjęjedyniestacjizaopatrzeniowejszlakużeglugo-
wegodoIndiiidalejnaOceanSpokojny.OdmomentupowstaniaKanału
Sueskiego,stacjatastraciłanaznaczeniuidopieroodkryciewtymregio-
nieAfrykidiamentóworazzłotaprzywróciłojejznaczenienamapiepo-
litycznejimperium(Arendt1989a;Zins2000).Podbójniebyłcelempro-
wadzonejprzezBrytyjczykówpolitykiimperialnej,ajedyniejednymze
sposobów,któremiałyzapewnićswobodęwymianyhandlowejmiędzy
