Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Głównekierunkieuropejskiejmyśliadministracyjnej
39
DopierowdrugiejpołowieXIXw.,podwpływemrozwijającychsiężywio-
łowoprocesówdemograficznych,gospodarczychiurbanistycznych,pojawiłasię
koniecznośćpowołaniairozbudowywielunowychsłużbpublicznychorazszczegó-
łowejreglamentacjiróżnorodnychdziedzinżyciaspołecznego,zwłaszczawsferze
gospodarczejisocjalnej.Prowadziłotonietylkodoznaczącegowzrostuusta-
wodawstwaadministracyjnego,aletakżedoprzewartościowaniazadańicelów
stawianychprzedadministracjąpublicznąpaństwa.Funkcjeochronno-porządkowe
wyraźniezaczęłyustępowaćmiejscafunkcjomreglamentacyjnym,przeradzającym
sięwinterwencjonizmpaństwowy.Cechątejnowejpolitykiadministracyjnejpań-
stwastałosięeksponowanieinteresupublicznegokosztemograniczeniawtym
zakresieprawpodmiotowychjednostki.Przeciwwagątejtendencjibyłojedno-
czesnerozbudowywanieinstytucjisamorządowych,aktywizującychspołeczeństwo
wdziedziniezarządusprawamipublicznymiwniespotykanymdotądzakresie.
Równocześniekomplikacjastosunkówspołecznychigospodarczychorazwzrost
aktywnościadministracyjnejpaństwapociągnęłyzasobąkoniecznośćwypraco-
wanianowychkonstrukcjiteoretycznychisformułowanianowychkoncepcjido-
tyczącychfunkcjiwładzypaństwowej,stanowiącimpulsdozainteresowaniasię
problematykąadministracyjno-prawnąorazpowodującdynamicznyrozwójteorii
prawaadministracyjnegojakosamodzielnejdyscyplinynaukowej.30
Najistotniejszymosiągnięciempaństwakonstytucyjnego,wzakresieinteresują-
cejnasproblematyki,stałosiępodporządkowanieadministracjipublicznejrządom
prawaoraznadanieprawuadministracyjnemucharakterusystemunormdwustron-
nieobowiązujących.Zgodniezzasadąlegalizmuobowiązywanieustawyzasad-
niczej,nadrzędnejwstosunkudocałegoustawodawstwakrajowego,prowadziło
nietylkodorozdzieleniafunkcjiustawodawczychiwykonawczychpaństwa,ale
przedewszystkimdopodporządkowaniacałegoaparatuadministracyjnegoprawu.
Administracjapaństwakonstytucyjnegomiaładziałaćnapodstawieiwgranicach
prawa.Wzakresieprawaadministracyjnegozasadalegalizmuoznaczałazwiąza-
nieprawempowszechnieobowiązującymnietylkoobywateliadresatówdecyzji
administracyjnych,aletakżeorganówadministracjipaństwowej.31
30J.Jeżewski,Dekoncentracjaterytorialnaadministracjijakozasadaprawaadministracyjnego
weFrancji,Wrocław2004,s.59–61;M.Gromadzka-Grzegorzewska,op.cit.,s.21;D.Malec,
J.Malec,op.cit.,s.117.
31JerzyMalecprzypisujeprawuadministracyjnemu,funkcjonującemuwkonstytucyjnympań-
stwieprawa,sześćzasadniczychcech:„1)administracjapowinnadziałaćnapodstawieiwramach
przepisówprawa,ustanowionychwtrybielegislacyjnymprzezkonstytucyjneorganyreprezentacji
społeczeństwaparlamenty;2)normyprawaadministracyjnegomusząmiećcharakterdwustronnie
obowiązujący,tj.musząwiązaćzarównoobywateli,jakiorganyadministracjipaństwowej;3)usta-
wowewskazaniezakresuiformingerencjiadministracjiwsferęprawpodmiotowychobywateli;
4)zasadakontroliorganuustawodawczegozwierzchniegoaparatuadministracyjnegopaństwaprzy