Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
systemyliczBowe
15
Wykładnikpotęgi,9,jestojedenmniejszyodliczbycyfrwzapisieliczby,
natomiastliteraEjestpierwsząliterąangielskiegosłowauexponent”,czyli
uwykładnik”.Niekiedypotrzebujemyjeszczewiększychliczb,naprzykład
byzapisaćliczbęatomówwodoruwobserwowalnymwszechświecie.Sza-
cujesięjąnaokoło1,7∙1077.Zkolei1,7∙10-77(zujemnymwykładnikiem)
jestliczbąbardzomałąizapisaniejejzapomocąnotacjinaukowejnie
sprawiłozbytdużychtrudności.Gdybyśmymielioperowaćsymbolami
rzymskimi,niepotrafilibyśmysobienawetwyobrazićtakichliczb.
ZeraijedynkiOilepodstawarówna10jeststosowananacodzień,otyle
wniektórychzastosowaniachwygodniejużywaćinnychpodstaw.Potęga
informatykibierzesięzsystemudwójkowego(zwanegoteżbinarnym),wktó-
rympodstawajestrówna2.Urodategosystemupoleganatym,żekażdą
liczbęmożnazapisaćzapomocątylkodwóchcyfr:0i1.Cenązatęoszczęd-
nośćcyfrsąbardzodługiewyrażenia,którymizapisujemyliczby.
dwójkidziesiętnym
Potęgi
210
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
Wsystemie
1024
128
256
512
16
32
64
1
2
4
8
Jakwyglądaliczba394wzapisiebinarnym?Tymrazemmamydoczy-
nieniazpotęgamidwójki,więcponiezbędnychobliczeniachotrzymamy
postaćnastępującą:
394=1∙256+1∙128+0∙64+0∙32+0∙16+1∙8+0∙4+1∙2+0∙1.
Wypisująckolejnootrzymanezeraijedynki,stwierdzamy,żebinarnym
zapisemliczby394jest110001010.
Wyrażeniabinarnebywająbardzodługie,dlategowobliczeniachinforma-
tycznychstosujesiętakżeinnepodstawysystemówliczbowych,naprzy-
kładsystemósemkowy(zpodstawąrówną8)lubszesnastkowy(zpod-
stawąrówną16).Wsystemieósemkowympotrzebujemyjedynieośmiu
cyfr:0,1,2,3,4,5,6,7,podczasgdywszesnastkowymużywamyaższes-
nastusymboli:0,1,2,3,4,5,6,7,8,9,A,B,C,D,E,F.SymbolowiAod-
powiadaliczba10,zatemwsystemieszesnastkowymliczba394przybiera
postać18A.ProstejakABC,które-zauważmy-jestwsystemiedziesięt-
nymrówne2748!
TEORIAWPIGUŁCE:
Zapisywanieliczb
