Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WPROWADZENIE
11
kach«nowegokontynentu»,wpaństwieIzraelutworzonym
powojnieoficjalnymjęzykiemzostałhebrajski”8–puentuje
wartykuleOkulturzeikiniejidyszuJerzyUszyński.
Wswojejpracyreżyserwykazałsięszczególnąłatwością
wobrazowaniutreścimistycznych,comożnadocenićdziśna
tleszerszegoobrazudotychczasowychosiągnięćkina.Widz
mamożliwośćwejściadożyjącegonświata”,któregotylko
małymwycinkiemzdajesiębyćfilmDybuk.Wykreowana
rzeczywistośćekranowaistworzonaprzeztwórcówprze-
strzeńodwołujesięinspirującodoludzkiejwyobraźni.Film
Waszyńskiegomożebyćwpewiensposóbreprezentatywny
codomożliwości,jakieniesiezasobąadaptacjafilmowa.Jak
przypominarabinLaurenceKushnerwksiążceMiódzeska-
ły,opartejnakabalistycznymdoświadczeniu:n[...]jedyna
droga,bywybraćobie,wiedzieprzezwybórjednej”9.Prawdę
tępotwierdzazresztąsamatreśćsztukiijednocześniefilmu
wosobiebohateraDybukaChonena,którywybiera-ryzy-
kująctymżycie-próbęzdobyciaswojejoblubienicyLeiprzy
pomocypraktykikabalistycznej.Chonenumiera,amimoto
wfinalefilmuobojeoblubieńcypołącząsięnazawsze.
Wynalazekfilmujużodswoichpoczątkówstanowiłwy-
zwaniedlaweryfikacjiludzkiejmyśli.Takliczneprzełomo-
weodkryciakońcaXIXipoczątkuXXwieku,aszczególnie
tezwiązaneznaukamiścisłymiipenetracjąmateriiświata,
pociągnęłyzasobąeksplozjęnowejświadomości.Rewolucyj-
naatmosferaiszturmwszelkiejinnowacjiwświecienauki,
technikiikażdejaktywnościzmieniłypowszechnieludzką
pomysłowośćipojmowanie.Toczasinspiracjiprawdziwiefu-
turystycznychwizjiwduchowościisztuce.Jegoistotnące-
chąbyłowypełnieniepoprzezkinematografięnowegospo-
sobuwidzeniawszelkimieksperymentamiiuczynienietej
8
J.Uszyński,Okulturzeikiniejidyszu,nFilmnaŚwiecie”1984,
nr307-308,s.53.
9
L.Kushner,Miódzeskały,przeł.Z.Wiese,Poznań1994,s.37.
