Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Zmianyinstytucjonalnenarynkachfinansowychwreakcjinakryzys...
•wprzypadkuniektrychpaństwkoniecznabyłatakżepomoczewnętrzna,głwnie
zMiędzynarodowegoFunduszuWalutowego(pomocwpostacikredytw
obwarowanychkoniecznościązdyscyplinowaniafinanswpublicznych).
Oprczprogramwpomocyzastosowanychwpierwszejfaziekryzysu,wiele
rządwwprowadziłotakże—wkolejnychjegofazach—fiskalneprogramy
stymulacyjne.Postroniedochodwbudżetowychichpodstawowyminstrumentem
stałysięobniżkipodatkwiulgipodatkowe.Zkoleipostroniewydatkw
zastosowanozwiększeniepublicznegodofinansowaniainwestycji(głwnieinfra-
strukturalnych),rozwojumałychiśrednichprzedsiębiorstworazedukacji(Strate-
gies...,2009).
Jednocześniestałosięjasne,że—obokdziałańantykryzysowychzestrony
politykimonetarnejifiskalnej—koniecznejestprzeprowadzeniezmianwsferze
instytucjonalnej.Rozwjwydarzeńpodważyłbowiemzasadnośćpoczątkowych
oczekiwań,żeożywieniegospodarczeuruchomioneprzezzastosowanienaszeroką
skalępakietwfiskalnychiniekonwencjonalnychnarzędzipolitykimonetarnej
będzietrwałe.Zaczęłysiępotwierdzaćobawy,żepowygaśnięciupakietw
stymulacyjnych,sektorprywatnyniebędziecechowałsięwystarczającymdynamiz-
mem,byprzywrcićtempoPKBsprzedkryzysu.Przyanemicznymożywieniu,
wcześniejszeprzewidywania,żegospodarkisamoistnie,,wyrosną’’zezwiększonego
deficytuidługu,okazałysięmałorealistyczne.
Gdybykryzyszakończyłsięszybko,popierwszejswojejodsłonie,skłonnośćdo
przeprowadzeniareforminstytucjonalnychbyłabyznaczniemniejsza.Początkowe
ożywieniezostałobowiempotraktowaneprzezznacznączęśćpodmiotwjakodowd,
żeobawyozakres,charakteriskutkikryzysubyłyprawdopodobnieprzesadzone.
Potrzebaprzeprowadzeniareforminstytucjonalnychwceluuchronieniagospodarki
rynkowejprzedjeszczepoważniejszymikryzysamiwprzyszłościłatwomogłaza-
cząćustępowaćmiejscaoptymistycznejopinii,wmyślktrejnastępujepowrtdo
normalności(businessasusual).Pamiętaćbowiemnależy,żeniezależnieodsiły
argumentwprzemawiającychzaichprzeprowadzeniem,reformysystemowesą
—zuwaginauwarunkowaniazzakresuekonomiipolitycznej—podejmowane
niechętnie.Ztegopunktuwidzeniaprzekształceniesiępoczątkowegoożywienia
wkolejnąfazękryzysumożeprzynieśćpewnekorzystneskutkidługookresowe.
Przyocenieprojektowaniaiwdrażaniareforminstytucjonalnychszczeglnie
ciekawewydająsiętrzyobszaryanalizy.Popierwsze,istotnezdajesięznalezienie
odpowiedzinapytanie,czyzmianyinstytucjonalnepodejmowaneadhocwreakcji
nazjawiskakryzysoweniezaburząspjnościukształtowanegowcześniejładu
instytucjonalnego.Podrugie,jakożekryzysunaoczniłsłabościsamoregulujących
mechanizmwprywatnejgospodarki,odżywapytanieozmianępodejściawładzdo
dalszejprywatyzacji,szczeglniewsektorzefinansowymorazozakresliberalizacji
rynkwfinansowych.Potrzeciewreszcie,wielekontrowersjidotyczywpływu
podejmowanychreforminstytucjonalnychnadługookresowetempowzrostugos-
podarczego.Wtymkontekściezwracauwagęlansowanaprzezczęśćśrodowiska