Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
glosaskiegotypuprawnegoirodzajupaństwowościorazhistorycznejspuścizny,
cowpaństwachpostkolonialnychzaowocowałoczasemwadliwymjegorozumie-
niemorazwadliwymimplementowaniem52.Zwracasięuwagę,iżwdzisiejszejdo-
bieglobalizacji,instytucjaprawaautorskiegostanowiprzykładzjawiskaponadna-
rodowego53.
Wtymmiejscunależyprzywołaćhistorycznąperspektywęzapatrywaniasię
nazjawiskonieuczciwychpraktykakademickich.Praktykitezostałyzauważone
szerzejwXVIwieku,gdyprzyokazjipowstaniakrólewskichnaukowychstowa-
rzyszeńweFrancjiorazAnglii,rozpoczęłasiędysputanatematzjawiskaautorstwa
orazprawwynalazczych54.Natomiastproblemplagiatusięgajużczasówstarożyt-
nych,jednakspotykałsięonzowielemniejszyminiżobecniereperkusjami,tzn.
wnajgorszymwypadkukonsekwencjąmogłobyćpogorszeniereputacji.Sytuacja
nieuległapoprawietakżewdobiefeudalizmu,wktórymkażdynowywynalazek
należałdowładcyziemskiego55.Tenstanrzeczyzmieniłsiępopojawieniusię
drukuorazideologiikapitalistycznej,zdejmującejzdotychczasowychdzierżycieli
władzymożliwośćwyłącznościwdysponowaniurozmaitymiprawamiorazusta-
nawiającejwłasnośćprywatną56.
Kluczowądlarozważańniniejszejpublikacjikategoriąjestplagiatikonieczne
jestrównieżprzedstawienieszeregudefinicjitegozjawiska.WNowymLeksykonie
PWNmożnaprzeczytać,żeplagiatjesttonprzywłaszczeniecudzegoutworu,pracy
naukowej,dziełaartystycznego(ł);totakżezapożyczeniezcudzychdziełpodane
jakowłasneiopublikowanepodwłasnymnazwiskiem”
.Zpunktuwidzeniaformal-
noprawnego,prawaautorskieiichłamanie,wtymrównieżiplagiat,sąkategoriami
względniejednoznacznymi.Coprawdatrwanieustanniedyskusjawśródprawni-
ków,dotyczącazakresuisposobówłamaniaprawaautorskiego,czegorezultatemsą
równieżwielokrotnerozprawywsądach,jednakwsensieprawnymistniejądość
jasnookreślonezasadydotycząceplagiatu.Niemniejprawdąjest,iż:
większośćludziniezdajesobienawetsprawyztego,żepodejmowaneprzeznichprakty-
kicodziennegożyciasąwmniejszymlubwiększymstopniuskodyfikowane.Uświadamia
imtodopieroprzynosząceokreślonesankcjezazłamanieobowiązującychnormczyza-
sadprawnych(znakomitymiprzykładamibędąnaruszanieróżnegotypuprawautorskich
iwzrastającaliczbapozwówzwiązanychztąkwestią)57.
52Tamże,s.322.
53L.Pang,CulturalControlandGlobalizationinAsia:Copyright,PiracyandCinema,Routledge
TaylorandFrancisGroup,London-NewYork2006,s.3.
54W
.Decoo,Crisisoncampus.ConfrontingAcademicMisconduct,TheMITPress,Cambridge
2002,s.2.
55A.Gromkowska-Melosik,Ściągi,plagiaty...,dz.cyt.,s.79.
56Tamże,s.80.
57Z.Melosik,Kulturapopularna...,dz.cyt.,s.363.
17
WydawnictwoNaukoweUAM–wszelkieprawazastrzeżone
